بیاد امام زمان مظلوم و غریبم اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج
? #تاریخ بصیرتافزای بزرگاندینی واصحاب
? یاران بابصیرت امیرالمؤمنین(ع)
23- عَدیّ‌بن‌حاتِم
? عدیّ‌بن‌حاتِم، فرزند سخاوتمند مشهور عرب، حاتِم طایی، و از یاران پیامبر خداست.
? عدی، ریاست قبیله خود (طَی) را به عهده داشت و در سال هفتم هجری به خدمت پیامبر(ص) رسیده و اسلام آورد.
? وی در حوادث پس از پیامبر خدا(ص) به ولایت علی(ع) وفادار ماند و از حریم حق و ولایت، دفاع کرد.
? او در نبردهای علی(ع) همراه وی بود و زمانی که یکی از فرزندانش به معاویه پیوست، از آن فرزند، برائت جست.
? پیش از شروع جنگ جمل، امیرمؤمنان(ع) از عدی‌بن‌حاتم پرسید: ای عدی! آیا در کنار ما و با ما خواهی بود؟ وی در پاسخ حضرت این‌گونه ابراز آمادگی و وفاداری کرد:
«چه در حضور تو باشم چه نباشم، آن‌گونه که دوست داری، خواهم بود. اینها اسب‌های آماده و و نیزه‌های تیزشده و شمشیرهای ازنیام‌کشیده ماست. اگر نظر دهی که پیش برویم، پیش می‌رویم و اگر رأی تو این باشد که عقب بنشینیم، عقب می‌کشیم. ما مطیع فرمانت هستیم؛ هرچه می‌خواهی فرمان بده؛ ما به اجرای فرمانت می‌شتابیم».
? در وقایع مربوط به جنگ صفین و اختلاف یاران امام(ع) بر سر ادامه جنگ، نقل شده است: عَدیّ‌بن‌حاتِم برخاست و گفت: «ای مردم! به خدا سوگند، اگر کس دیگری جز علی(ع) ما را به جنگ با نمازگزاران فرامی‌خواند، پاسخ مثبت نمی‌دادیم. او تاکنون اقدامی نکرده است، مگر اینکه دلیلی روشن از جانب خدا با خود داشته و رشته ارتباطی با خدا در دستانش بوده است… ».
? در ملاقاتی که بین او و معاویه صورت گرفت، معاویه پرسید: طرف‌هایت [یعنی فرزندانت: طَریف و طارف و طَرَفه] را چه کردی؟ عدی پاسخ داد: همراه علی(ع) کشته شدند. معاویه گفت: علی با تو انصاف نکرد؛ فرزندانت را به کشتن داد و فرزندان خود را نگاه داشت. عدی در جوابش گفت: من با علی(ع) انصاف نکردم؛ چون او کشته شد و من پس از او بازماندم.
وقتی گفت‌وگوی آن دو به اینجا رسید، معاویه سخنان تهدیدآمیزی گفت؛ اما عدی‌بن‌حاتم با این سخنان حماسی او را از گفته خود پشیمان کرد:
«به خدا سوگند، دل‌های ما که با آن، با تو دشمنی می‌کردیم، در سینه‌هایمان، و شمشیرهایی که با آنها با تو می‌جنگیدیم، بر گردنمان [آویخته] است و اگر از روی خیانت، به‌اندازه یک سر انگشت به ما نزدیک شوی، به‌اندازه یک وجب به تو نزدیک می‌شویم. و بی‌گمان، برای ما بریده شدن گلوها و خِرخِر نای [هنگام مرگ] آسان‌تر از شنیدن سخن زشت درباره علی(ع) است… ».
? منابع:
الاستیعاب، ج3، صص1058-1059
الإمامة و السیاسة، ج1، ص141
الجَمَل، ص270
دانش‌نامه امیرالمؤمنین(ع) ، ج13، صص390-403
رجال الکشی، ص38
سِیَر أعلام النُبَلاء، ج3، ص163
مُرُوج الذَهَب، ج3، صص4-5
وقعة صفین، صص522-523
