? مجموعه مباحث #مهدویت / جلسه ۳۷

✅ یکی از ضروریات #مذهب_شیعه، این است که دوران #نیابت_خاصه تمام شده است. یعنی همه عالمان شیعه روی این مسأله #اجماع دارند که در سال ۳۲۹ هجری قمری در پی رحلت چهارمین #نایب_خاص یعنی جناب علی بن محمد سمری که در روز نیمه شعبان رخ داده است، نیابت خاص تمام شد.

? حضرت در توقیعی به علی بن محمد سمری شروع #غیبت_کبری را اعلام می‌کنند که او شش روز دیگر از #دنیا می‌رود. بعد می‌فرمایند: کارهایت را جمع کن و به هیچ کس وصیت نکن که پس از تو قائم مقام تو باشد. چون غیبت کبری شروع شد. دیگر ظهوری در کار نیست مگر پس از اذن خدای عزّوجلّ. این #ظهور پس از دوران طولانی و #قساوت قلب‌ها و پر شدن زمین از #ستم اتفاق می‌افتد. از این پس اگر یکی از پیروان ما ادعای مشاهده مرا کرد، #دروغگو است. هر کس قبل از خروج سفیانی و صحیۀ آسمانی ادعای مشاهده کند، #دروغ می‌گوید.

⭕️ هیچ یک از علمای ما ادعای نیابت خاصه نداشتند. دیگران هم برای آن‌ها چنین ادعایی نکردند. اما یک #نیابت_عام داریم که رتق و فتقی است که مراجع با ضابطه مشخصی که وجود دارد، به مقام #فتوا دادن می‌رسند و این شأنیت را پیدا می‌کنند که به این مورد بپردازند.

? نیابت عامه، رتق و فتق امور است، نه رابطه با امام. نباید خلط مبحث شود. هیچ کس در دوره غیبت کبری نمی‌تواند بگوید من واسطه شما با امام زمان (ع) هستم.

✅ یکی از مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های نایبان خاص (#نواب_اربعه) جلوگیری از فرقه‌گرایی و گروه گروه شدن #شیعه در دوران غیبت صغری بود. چون زمینه آن بسیار فراهم بوده است.

? پس از شهادت حضرت عسکری (ع) با کمک #حکومت، ۱۴ فرقه درست شد. حکومت ادعای آنها را ترویج می‌کرد تا اصل مطلب از بین برود.

? مرحوم شیخ مفید می‌گوید: «در زمان ما که سال ۳۷۳ قمری است، هیچ اثری از این گروه‌ها باقی نمانده است و همه از بین رفته‌اند و این به خاطر خدمات نواب اربعه است.»
? یعنی آن‌ها شیعه را به نحوی #رهبری کردند که تحت حمایت یک نفر و زیر یک پرچم قرار بگیرند. بدون شمشیر گروه‌هایی را که ادعای مهدویت و نیابت خاصه داشتند، از بین بردند. چون باید #جامعه_شیعی را حفظ کنند.

? در کتاب‌های کلامی چهار #فرقه را نام می‌برند که هر کدام از این‌ها به دو سه فرقه تقسیم می‌شوند. ما چند گروه را معرفی می‌کنیم:

1️⃣ فرقه محمدیه معتقد بودند که سید محمد پسر بزرگ امام هادی (ع) که در زمان حیات ایشان درگذشته بود، امام است و خودشان اصلاً چنین ادعایی نداشتند. ایشان در نزدیکی سامراء مدفون و شخصیت بزرگوار و بسیار ارزنده‌ای هستند.

2️⃣ عده‌ای قائل به انقطاع امامت بودند این گروه در مورد #عقیده به مهدویت اختلاف داشتند دو گروه شدند:
یک دسته از آن‌ها معتقد به قیام امام (ع) نبودند و می‌گفتند چون خداوند از #گناه بندگان به خشم آمده است، #امامت را منقطع ساخته است. دسته دیگر به #قیام موعود (ع) عقیده داشتند. اما معتقد بودند که امام عسکری (ع) بدون جانشین از دنیا رفته است و امامت متوقف شده است تا اینکه خداوند مهدی را از میان امامان گذشته برگزیند.

3️⃣ نام این گروه #واقفیه دوم است و معتقد بودند که امام یازدهم همان مهدی قائم است. زیرا به گمان آن‌ها او امام بعد از خود را معین نکرده چون شرایط سختی داشت. پیروان این گروه در اینکه مهدی کیست، با هم اختلاف داشتند. برای همین به چند دسته تقسیم شدند:
گروهی از آنها در امامت امام عسکری (ع) توقف کردند. دسته دیگر گفتند امام عسکری در سال ۲۶۰ از دنیا رفت ولی بعداً #رجعت خواهد کرد.

4️⃣ نام این گروه «لا اَدریّه» است. آن‌ها تصور می‌کردند امام یازدهم از دنیا رفته است ولی با توجه به اینکه زمین از #حجت خالی نمی‌ماند، باید جانشینی داشته باشد. ولی نمی‌دانیم #جانشین او کیست.

⭕️ یکی از چیزهایی که در #جامعه آن موقع بود و امروزه هم وجود دارد، بحران #هویت است. همه به نوعی مترصدند که دیده شوند. انسانی که #تربیت_دینی نداشته باشد، برای به دست آوردن #شهرت هر کاری می‌کند. پسران حضرت یعقوب هم همین مشکل را داشتند و می‌گفتند تا زمانی که یوسف هست، ما دیده نمی‌شویم.

? این فرقه‌گرایی وجود داشت. نواب اربعه با حفظ جان امام (ع) به نحوی جامعه را رهبری کردند که خبری از این گروه‌ها نیست و شما امروز در کنار امام عصر (ع) به کس دیگری توجه ندارید.

_______________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
گزیده جلسه ۳۷، #مهدویت
@Fares_ir