✍️ تاریخچه عزاداری بر #امام_حسین علیه‌السلام
✍️ تاریخچه عزاداری بر #امام_حسین علیه‌السلام
? عزادارى بر امام حسین (علیه السلام) از زمان شهادت او بوده است؛ ولى تا زمان آلبویه این عزادارى مخفى بود. قبل از قرن چهارم، عزادارى براى امام حسین علیه السلام ، علنى نبود و نهانى در خانه ها انجام مىگرفت؛ اما در نیمه دوم قرن چهارم، سوگوارى در روز عاشورا آشکار و در کوچه و بازار انجام مى یافت. عموم مورخان اسلامى – مخصوصاً مورخانى که وقایع را به ترتیب سنواتى نوشته اند؛ از قبیل ابن‌جوزى در کتاب منتظم و ابناثیر در کتاب الکامل و ابن کثیر در کتاب البدایة و النهایه و یافعى در مرآت الجنان و ذهبى و دیگران – در ضمن ذکر وقایع سال ۳۵۲ و سالهاى بعد از آن، کیفیت عزادارى شیعه را در روز عاشورا نوشته اند.
? از جمله ابن جوزى گفته است:
✍️ در سال ۳۵۲ معزّالدوله دیلمى، دستور داد مردم در روز عاشورا جمع شوند و اظهار حزن کنند. در این روز بازارها بسته شد، خرید و فروش موقوف گردید، قصابان گوسفند ذبح نکردند، هریسه پزها، هریسه (حلیم) نپختند، مردم آب ننوشیدند، در بازارها خیمه به پا کردند و به رسم عزادارى بر آنها پلاس آویختند، زنان به سر و روى خود مىزدند و بر حسین علیه السلام ندبه مىکردند.(۱)
? به قول همدانى:
✍️ در این روز، زنان، موى پریشان در حالى که (به رسم عزادارى ) صورتهاى خود را سیاه کردند، در کوچه ها به راه افتادند و براى عزاى امام حسین علیه السلام سیلى به صورت خود مىزدند.(۲)
? شافعى می گوید:
✍️ این نخستین روزى بود که براى شهیدان کربلا به طور علنى و چنین گسترده سوگوارى مىشد.(۳)
? ابن کثیر در ضمن وقایع سال ۳۵۲ گفته است:
✍️ که اهل تسنن قدرت منع شیعه را از این اعمال نداشتند؛ زیرا شماره شیعیان بسیار و نیروى حکومت نیز با ایشان بود.
? از سال ۳۵۲ تا اواسط قرن پنجم – که آل بویه از میان رفتند – در بیشتر سالها مراسم عاشورا به ترتیب مزبور، کم و بیش انجام مىگرفت و اگر عاشورا با عید نوروز یا مهرگان مصادف مىگردید، انجام مراسم عید را به تأخیر مىانداختند.(۴)
? در همین سالها که فاطمیّان تازه مصر را به تصرف آورده و شهر قاهره را بنا نهاده بودند، مراسم عاشورا در مصر انجام مىشد. بنا به نوشته مقریزى: در روز عاشوراى ۳۶۳، جمعى از شیعیان مطابق معمول خود (از این جمله معلوم مىشد که مراسم مزبور در سالهاى قبل نیز معمول بوده است)، به مشهد کلثوم، و نفیسه (از فرزندان امام حسن علیه السلام ) رفتند و در آن دو مکان، شروع به نوحهگرى و گریه بر امام حسین علیه السلام کردند. مراسم عاشورا در زمان فاطمیان هر سال برپا مىشد: بازارها را مىبستند و مردم دسته جمعى در حالى که با هم ابیاتى در مصیبت کربلا مىخواندند و نوحه گرى مىکردند؛ به مسجد جامع قاهره مىرفتند.(۵)
?پس از صفویه به دلیل ترویج تشیع، عزادارى شکل عام و علنى‌ترى به خود گرفت.
? ۱- المنتظم فى تاریخ الملوک و الامم، ج ۷، ص ۱۵.
۲- تکملة تاریخ الطبى، ص ۱۸۳.
۳- مرآت الجنان، ج ۳، ص ۲۴۷.
۴- النجوم الزاهرة فى ملوک مصر و قاهرة، ج ۴،ص ۲۱۸.
۵- الخطط، مقریزى . النجوم الزاهرة، ج ۴؛ ص ۱۲۶ . اتعاظ الحنفاء، مقریزى، ج ۲،ص ۶۷.
#محرم
✅ کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)
بیاد امام زمان مظلوم و غریبم اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج
