فصل 14. علت قائل شدن به جبر و تفويض حال كه چنين است ، پس هر كه به اسباب قرينه و نزديك به فعل بنگرد و آن را مستقل (در فعل ) بداند، قائل به قدر و تفويض شده ، يعنى كارهاى ما به قدرت خودمان انجام مى شود و به خودمان واگذار شده است ؛ در حالى كه خداى …
ادامه نوشته »فصل13.پيوستگى شرايط و مراتب ايجاد حوادث
فصل13.پيوستگى شرايط و مراتب ايجاد حوادث يكى از علما گويد (465) ((تمام حوادث مستند به قدرت ازلى هستند ولى برخى مرتب بر برخى ديگرند مانند ترتبى كه مشروط بر شرط دارد، از اين رو اراده ايجاد حادثه اى از قدرت ازلى و قضاى الهى صادر نمى شود مگر بعد از علم ، و علم نيست مگر بعد از حيات ، …
ادامه نوشته »فصل 12. جمع بين اختيار و اضطرار، و معناى امر بين الامرين
فصل 12. جمع بين اختيار و اضطرار، و معناى امر بين الامرين تحقيقا دانستى كه آنچه در اين عالم ايجاد مى شود، پيش از وجودش ، در عالم ديگرى كه فوق اين عالم است با هيئت و زمانش تقدير و طرح شده است . و نيز ثابت است كه خداى بزرگ بر تمام ممكنات قادر است و هيچ چيز، با …
ادامه نوشته »فصل 11. مشكل بودن فهم معناى قضا و قدر
فصل 11. مشكل بودن فهم معناى قضا و قدر بدان كه مساءله قدر (و سرنوشت الهى ) در افعال و خلق اعمال (بندگان از سوى خدا) از اسرار و مسائل پيچيده اى است كه فهم ها درباره آن متحير و آراى مردم در آن باره مختلف بوده و اجازه سخن در افشاى آن داده نشده است ، بنابراين نبايد جز …
ادامه نوشته »فصل 10. توضيحى ديگر درباره قضا و قدر
فصل 10. توضيحى ديگر درباره قضا و قدر در كتاب ((توحيد)) با سندش از مولايمان امام صادق عليه السلام روايت كرده است كه در تفسير آيه : و قالت اليهود يد الله مغلولة (425) : ((يهوديان گفتند: دست خدا بسته است )) فرمود: مقصودشان اين نبود كه دست خدا اين چنين است (دست روى دست گذاشته يا دست به گردن …
ادامه نوشته »فصل 9. وابستگى عالم به خداوند
فصل 9. وابستگى عالم به خداوند يكى از حكما مطلبى دارد كه خلاصه آن چنين است : وجود عالم كه از حضرت بارى – جل شاءنه – صادر شده مانند وجود خانه از بنا و وجود نوشته از نويسنده كه عينش ثابت و مستقل بذات و پس از نوشته شدن بى نياز از نويسنده است ، نمى باشد، بلكه مانند …
ادامه نوشته »فصل 8. معانى حكم ، قضا و قدر الهى
فصل 8. معانى حكم ، قضا و قدر الهى از آنچه گفتيم معناى حكم و قضا و قدر خداى متعال روشن شد، زيرا تدبير حضرتش اصل قرار دادن و ترتيب اسباب است تا بدين وسيله حكم خداى متعال به مسببات متوجه گردد. نصب اسباب كلى ثابت و مستقر كه زوال و دگرگونى در آن ها راه ندارد مانند زمين و …
ادامه نوشته »فصل 7. رابطه تردد خاطر با مساءله بداء
فصل 7. رابطه تردد خاطر با مساءله بداء يكى از عارفان گويد(422): از همين حقيقت الهى كه از آن به تردد كنايه آورده مى شود ترددهاى كونى و تحير نفوس سرچشمه ميگيرد، بدين بيان كه بسا در كارى مردد مى شويم كه آيا انجام بدهيم يا نه ؟ و پيوسته ترديد داريم تا سرانجام يكى از آن امور مورد ترديد …
ادامه نوشته »فصل 6. اعتقاد به بداء خاص مكتب اهل بيت و شيعيان است
فصل 6. اعتقاد به بداء خاص مكتب اهل بيت و شيعيان است بدان كه اعتقاد به روا بودن بداء بر خداى بزرگ ، از ويژگيهاى اهل بيت عليهم السلام و شيعيان آنان – رضى الله عنهم – است . در كتاب ((كافى )) و ((توحيد)) به سندشان از مولايمان امام صادق عليه السلام روايت است كه : ((خداوند به چيزى …
ادامه نوشته »فصل 4. آفرينش آسمانها و موجودات آنها در روايات
فصل 4. آفرينش آسمانها و موجودات آنها در روايات در كتاب ((توحيد)) با سند خود از ابوصلت هروى روايت كرده است كه : مامون از حضرت رضا عليه السلام درباره اين آيه : هو الذى خلق السماوات و الارض فى سنة ايام و كان عرشه على الماء ليبلوكم ايكم احسن عملا (370) پرسش نمود، حضرت فرمود: خداى تبارك و تعالى …
ادامه نوشته »