فصل 8. بهره مندى انسان از وسوسه شياطين و حكمت آفرينش آنها
يكى از اهل معرفت و تحقيق گويد: (693) ((انسان همان گونه كه از الهام فرشته بهره مند است از وسوسه شيطان نيز به نوعى سود مى برد، زيرا مى دانيم كه وجود شياطين از سوى خداى سبحان بى شك به خاطر حكمت و مصلحتى است و الا آفريده نمى شدند، زيرا كار عبث و بيهوده از خداى متعال محال است .
اين سودمندى از آن روست كه همه پيروان شياطين كسانى هستند كه از وهم و خيال پيروى مى كنند، و اگر اوهام اهل تعطيل (بى خدايان ) و خيالات فيلسوف نمايان و دهريان و ساير دوستان طاغوت و مراتب ضد عقل و انواع كجرويهاى آنان نبود هرگز دوستان خدا در پى تحقيق حقايق و تعليم علوم و جستجوى دليل براى بيان توحيد و علت حدوث عالم با كشف و يقين و امثال آن برنمى آمدند.
در اخلاق و اعمال نيز همين گونه است . مثلا اگر غيبت كردن غيبت كنندگان و عيبجويى اهل تجسس و عيبجويان مردم نبود انسان از عيوب پوشيده اى كه جز دوستانش از آن آگاهى ندارند اين همه پرهيز نمى كرد، و ظهور اين همه پرهيز از سوى نكته بينى هاى دشمنان و تجسس از عيوب او و آشكار ساختن آنها سرچشمه مى گيرد. چه بسا دشمن بد ذاتى كه انسان از دشمنى او بيش از دوستى دوستش سود مى برد، زيرا محبت باعث جهل به عيوب محجوب و ناديده و ناشنيده گرفتن معايب و ناهنجاريهاى اوست ، چنانكه گفته اند: ((دوستى يك چيز آدمى كور و كر مى سازد)). پس روشن شد كه در وجود اعمال شيطانى سودهاى بزرگى براى مردم نهفته است و بيشتر منافع آن را ما نمى دانيم .