بیاد امام زمان مظلوم و غریبم اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج
خردمند از ديدگاه قرآن
خداوند متعال در قرآن مي فرمايد براي خردمندان نشانه هايي است و کسي جز خردمندان، پند نمي گيرد. لطفا خردمند را از ديدگاه قرآن معرفي کنيد.
«(خدا) دانش و حكمت را به هر كس بخواهد (و شايسته بداند) مى دهد؛ و به هر كس دانش داده شود، خير فراوانى داده شده است. و جز خردمندان، (اين حقايق را درك نمى كنند، و) متذكر نمى گردند.»(1)
ـ بيان لغوي
«أُولُوا الْأَلْبابِ» و «أُولي الْأَلْبابِ» از ريشه «لبب» در قرآن کريم 16 بار آمده است.
«الباب» از ريشه «لبب» به معناي مغز است، مثل مغز بادام و مغز گردو و… و در اصطلاح قرآني به معناي عقول، عقل، عقل خالص و پاک آمده است. لذا «الباب» به افراد صاحب تفکر و انديشه و درک، اطلاق مي شود.(2)
«الباب» يعني عقل خالص و عقلي که از هر آلودگي پاک است. «لُبّ» به معناي اصل و مغز هر چيزي است.(3)
ـ بيان تفسيري
كلمه «ألباب» جمع «لُب» است، و «لب» در انسان ها به معناى عقل است، چون عقل در آدمى مانند مغز گردو است نسبت به پوست آن، و لذا در قرآن «لب» به همين معنا استعمال شده، و گويا كلمه عقل به آن معنايى كه امروز معروف شده يكى از اسماء مستحدثه است، كه از راه غلبه استعمال اين معنا را به خود گرفته، و به همين جهت كلمه عقل، هيچ در قرآن نيامده، و تنها افعال مشتق شده از آن در قرآن استعمال شده است، مانند «يعقلون».(4)
اگر چه همه افراد (جز مجانين و ديوانگان) صاحب عقل اند اما «اولوا الالباب» به همه آن ها گفته نمى شود. بلكه منظور آن هايى هستند كه عقل و خرد خود را به كار مى گيرند و در پرتو اين چراغ پر فروغ، راه زندگى و سعادت را مى يابند.(5)
ـ معرفي «اولوا الالباب» (صاحبان خرد)
قرآن کريم در آيات 19 تا 24 سوره «رعد»، برخي از صفات و ويژگي هاي «اولوا الالباب» و صاحبان خرد را چنين بيان مي کند: تذکر پذير، وفا به عهد الهي، برقراري پيوندهاي الهي، ترس از خدا، ترس از بدي حساب، صبر براي خدا، برپا داشتن نماز، انفاق علني و سرّي، نيکوکاري، ياد خدا در هر حال، تفکر در آسمان و زمين.
هم چنين قرآن کريم سرانجام خردمندان را سرانجامي نيک(6) و جايگاه آن ها را در بهشت به همراه پدران و همسران و فرزندان صالح آن ها دانسته(7) در حالي که ملائکه در محضر آن ها هستند و به آن ها درود و سلام مي فرستند.(8)
پی نوشت:
1. بقره: 2/ 269.
2. قرشي، قاموس قرآن، دار الکتب الاسلاميه، ج6، ص176.
3. راغب اصفهاني، مفردات الفاظ القرآن، دار الشاميه، ص733.
4. طباطبايي، ترجمه تفسير الميزان، جامعه مدرسين، ج2، ص607.
5. مکارم شيرازي، تفسير نمونه، دار الکتب الاسلاميه، ج2، ص342.
6. رعد: 13/ 22.
7. رعد: 13/ 23.
8. رعد: 13/ 23 و 24.
پاسخگویی به سوالات دینی my.pasokhgoo.ir
