كتاب : گنجينه جواهر يا كشكول ممتاز

معما يا چيستان به نام محمد خم چو نگون گشت يكى قطره ريخت هوش زمدهوش محبت گريخت توضيح : نگون شدن لفظ خم يعنى آن را بر عكس كنيم كه مى شود (مخ ) و قطره اش بريزد يعنى نقطه آن را بر داريم مى شود (مح ) و لفظ (هوش ) كه از كلمه (مدهوش ) برداريم مى شود …

جناس خطى رجب ز حب رخت رخت بر گرفت و برفت بساط سبزه لگد كوب شو بپاى نشاط تير و تبر ببر ببر پير تيزگر گو تيره كن چنان تبر از تير تيزتر مگو كه اهل تعشق بعشق در مانند دو چشمان تو با دامست يا دامست مرغان را بز نر بر بز نر گر بجهد من چه كنم .

جناس لفظى فارسى از نير صاحب كتاب معادن مشو غافل ز زن بل غفلت از او را بيكسوزن كه آرد سر برون چون رشته سبحه ز صد سوزن بزن مردانه دامن بر كمر از تربيت ور نه رود در رشته باريك شر چون رشته در سوزن  

جناس لفظى از پدر نير صاحب كتاب معادن (( ان قى بستاننا نارنجا من جنى نارنجا نارا جنى )) دققت الباب حتى كل متنى فلما كل متنى كلمتنى  

از بيژن ترقى بازآ كه هنوز نيمه جانى باقيست زان كشته بى نشان نشانى باقيست جز دل همه ترك آشنائى كردند اى اشك بيا كه همزمانى باقيست زان پرپر سوز من آهى برخاست گردى ز گذشت كاروانى باقيست آن كشتى اميد من آخر بشكست تنها زسينه باغبانى باقيست دل رفت و ز پيكرم همين بماند زان طائر رفته آشيانى باقيست …

شاعر افغانى من جلوه شباب نديدم بعمر خويش از ديگران حديث جوانى شنيده ام  

ابولحسن ورزى زندگى قصه تلخى است كه از آغازش بسكه آزرده شدم گوش به پايان دارم  

ما از سر تقصير و خطا در نگذشتيم (75) آن گروهى كه بتحقيق زاهل نظرند بود و نابود جهان را به جوى هم نخرند پاك مردان خدا را كه تو بينى بجهان ز سراى دگر و شهر و ديار دگرند قوم باقى طلبان بين كه در اين دار فنا در تعجب شده بر خلق جهان مى نگرند جان فداى ره …

ما شب شد و روز آمد بيدار نگشتيم عبرت نگرفتيم ز همسايه كه بگذشت وز خواجه فلان با همه پيرايه بگذشت وز سايه آن كاخ فلك پايه كه بگذشت افسوس بر اين عمر گرانمايه كه بگذشت  

پهلوى كبائر حسناتى ننوشتيم هر روز و شب و شام و صباح دگر آمد ما را همه دم نقش دگر در نظر آمد افسوس كه در خواب گران عمر سر آمد پيرى و جوانى چو شب و روز در آمد