فصل 3. قرآن در روايات

فصل 3. قرآن در روايات
در ((كافى )) به سندش از امام صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود: خداوند عزيز و جبار كتاب خود را بر شما فرو فرستاد، و اوست راستگو و نيكوكردار، در آن است خبر شما و خبر كسانى كه پيش از شما بودند و كسانى كه پس از شما آيند و خبر آسمان و زمين ، و اگر كسى نزد شما آيد كه شما را از آن خبر مى دهد بى شك تعجب مى كنيد.⁽¹²³⁴⁾
و فرمود: خداوند بيان روشن هر چيزى را در قرآن نازل كرده است ، تا آنجا – كه به خدا سوگند – خداوند هيچ چيزى را كه مردم بدان نيازمندند فروگذار ننموده ، به گونه اى كه هيچ بنده اى نتواند بگويد: ((كاش اين مطلب در قرآن نازل شده بود)) جز آنكه خداوند آن را در قرآن نازل كرده است .⁽¹²³⁵⁾
و فرمود: هيچ چيزى نيست كه دو تن در آن اختلاف كنند جز آنكه اصلى در كتاب خدا دارد ولى عقل مردان (عادى ) به آن نمى رسد.⁽¹²³⁶⁾
و فرمود: من زاده رسول خدايم صلى الله عليه و آله و من به كتاب خدا دانايم و در آن است داستان آغاز آفرينش و آنچه تا روز قيامت خواهد بود، و در آن است خبر آسمان و زمين ، و خبر بهشت و دوزخ ، و خبر گذشته و آينده ، من همه آنها را مى دانم آن گونه كه به كف دست خود مى نگرم ، خداوند مى فرمايد: بيان روشن هر چيزى در آن هست .⁽¹²³⁷⁾
و به سندش از امام باقر عليه السلام روايت كرده كه فرمود: هرگاه براى شما حديثى گفتم (دليل آن را) از كتاب خدا از من بپرسيد. آنگاه در ميان سخنان خود فرمود: رسول خدا صلى الله عليه و آله از قيل و قال و تباه ساختن مال و سوالهاى بسيار نهى فرموده است . عرض شد: اى زاده رسول خدا، اين مطلب در كجاى كتاب خداست ؟ فرمود: خداى متعال فرموده : ((خيرى در بسيارى از رازگوييهاى آنان نيست جز آن كه به صدقه اى يا كار نيكى يا اصلاحى ميان مردم فرمان دهد.)) ⁽¹²³⁸⁾ و فرموده : ((اموال خويش را كه خداوند مايه برپايى شما قرار داده به دست سفيهان مسپاريد.)) ⁽¹²³⁹⁾ و فرموده : ((از چيزهايى مپرسيد كه اگر براى شما آشكار شود شما را بد آيد.)) ⁽¹²⁴⁰⁾،⁽¹²⁴¹⁾
و در ((بصائرالدرجات )) ⁽¹²⁴²⁾ به سندش از آن حضرت روايت كرده كه فرمود: هيچ كس جز جانشينان پيامبر صلى الله عليه و آله نمى تواند ادعا كند كه همه قرآن را از ظاهر و باطن (در نزد خود) جمع آورده است .
و در روايت ديگرى است : هيچ يك از مردم ادعا نكند كه تمام قرآن را آن گونه كه خدا نازل كرده جمع آورده ، جز آنكه دروغ گفته است . و جز على بن ابيطالب و امامان پس از او كسى آن را همان گونه كه خدا نازل كرده جمع آورى و حفظ نكرده است .
و در روايتى است كه : اگر ظرفى مناسب يا محلى مطمئن و آرام بخش ‍ مى يافتيم بى شك لب مى گشوديم – از خداوند يارى بايد خواست . –
و به سندش از امام صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود: همين شما را بس كه (درباره ما) بگوييد كه ما علم حلال و حرام و علم قرآن و داورى ميان مردم را مى دانيم .
و در روايتى است : علم حلال و حرام چيست در جنب علوم بى كران قرآن ؟! احكام حلال و حرام در آيات اندكى از قرآن كريم آمده است .
و فرمود: قرآن را تاويلى است كه برخى از آن فرا رسيده و برخى ديگر هنوز فرا نرسيده است ، و هرگاه تاويل در زمان يكى از امامان رخ دهد امام همان زمان آن را مى شناسد.
و به سندش از امام باقر عليه السلام كه فرمود: تفسير قرآن هفت وجه است ، برخى از آن وجود يافته و برخى ديگر هنوز وجود نيافته است ، و امامان آن را مى دانند.
و در خبر مشهور نبوى آمده است : قرآن را ظاهرى و باطنى و مرزى و ديدگاهى هست .⁽¹²⁴³⁾
و در روايتى است : آيه اى از قرآن نيست جز آنكه ظاهرى دارد و باطنى .⁽¹²⁴⁴⁾
و در تفسير قمى به سندش از امام صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود: قرآن هم بازدارنده است هم امر كننده ، به سوى بهشت امر مى كند و از آتش ‍ دوزخ باز مى دارد، و در آن محكم و متشابه وجود دارد، به محكم ايمان آورند و عمل كنند و اعتقاد ورزند، و به متشابه ايمان آورند ولى عمل نكنند، و آن قول خداوند است كه : ((اما كسانى كه كژدلند از قرآن آن را كه متشابه است پيروى كنند تا فتنه جويى كنند تاويل آن را به دست آورند، حال آنكه تاويل آن را جز خدا و استوارگامان در دانش كه آل محمد صلى الله عليه و آله هستند – كسى نمى داند.)) ⁽¹²⁴⁵⁾