نماز و قرض الحسنه به خدا .

آيه 76 : نماز و قرض الحسنه به خدا .
و اقيموا الصلوة و اتوا الزكوة و اقرضوا الله قرضا حسنا…⁽⁴⁵¹⁾
تفسير آيه
در تفسير اين آيه شريفه خداوند چهار دستور براى برنامه خودسازى بيان مى فرمايد: ((نماز را بر پا داريد ، و زكات را ادا كنيد، و از طريق انفاقهاى مستحبى به خداوند قرض الحسنه دهيد، و بدانيد آنچه را از كارهاى خير براى خود از پيش مى فرستيد آن نزد خداوند به بهترين وجه بزرگترين ، پاداش خواهد يافت .
(و اقيموا الصلوة و اتوالزكوة و اقرض الله قرضا حسنا و ما تقدموا لا نفسكم من خير تجدوه عند الله هو خيرا واعظم اجرا)
((و استفعار كنيد، و از خداوند آمرزش بطلبيد كه خداوند غفور و رحيم است .)) (و هو استفعر والله ان الله غفور رحيم ).
اين چهار دستور، (نماز، زكات ، انفاقهاى مستحبى ، و استغفار) به ضميميه دستور و تدبير در قرآن كه در جمله هاى قبل آمده مجموعا يك برنامه خودسازى را تشكيل مى دهد كه در هر عصر و زمان به خصوص در آغاز اسلام تاءثير انكار ناپذيرى داشته و دارد منظور از نماز در اينجا نمازهاى واجب پنجگانه و منظور از زكات زكات واجب ، و منظور از دادن قرض الحسنه به خداوند همان انفاقهاى مستحبى است ، و اين بزرگوارترين تعبيرى است كه در اين زمينه تصور مى شود كه ، چرا كه مالك تمام ملكها از كسى كه مطلقا چيزى از خود ندارد قرض الحسنه مى طلبد، تا از اين طريق او را تشويق به انفاق و ايثار و كسب فضيلت اين عمل خير كند، و از اين طريق تربيت شود و تكامل يابد.
ذكر استغفار در پايان اين دستورات ممكن است اشاره به اين باشد كه مبادا با انجام اين طاعات خود را انسان كاملى بدانيد و به اصطلاح طلبكار تصور كنيد، بلكه همواره بايد خود با مقصر بشمريد ، و عذر به درگاه خدا آورديد، (و گرنه خداونديش كس ‍ نتواند كه بجا آورد).
بعضى از مفسران معتقدند تكيه روى اين دستور به خاطر آن است كه تصور شود اگر تخفيفى درباره قيام شبانه و تلاوت قرآن قائل شده به ساير برنامه ها و دستورات دينى نيز سرايت مى كند بلكه آنها همچنان به قوت خود باقى است . ⁽⁴⁵²⁾
ضمنا ذكر زكات واجب را در اينجا دليل ديگرى بر مدنى بودن اين آيه گرفته اند، زيرا حكم زكات در مدينه نازل شد نه در مكه ،ولى بعضى گفته اند اصل زكات در مكه نازل شد، اما نصاب و مقدارى براى آن بيان نگرديده بود، آنچه در مدينه تشريع شد مساءله نصاب و مقدار زكات بود. ⁽⁴⁵³⁾
داستان آيه 76
نماز هديه مؤ من به خدا.
سيد بن طاووس در كتاب (( جمال الاسبوع )) از امامان معصوم عليه السلام روايت كرده است : هر كس ثواب نماز خود را به رسول خدا صلى الله عليه و آله و على و اوصياى او پس از آن حضرت عليه السلام هديه كند، خداوند ثواب نمازش را آن قدر افزايش دهد كه از شمارش آن نفس قطع مى گردد و پيش از آنكه روح از بدنش جدا شود به او گفته مى شود: هديه تو به ما رسيد و امروز روز پاداش و تلافى ( نيكيهاى ) توست دلت خوش و چشمت روشن باد به آنچه خداوند برايت مهيا فرموده است و گوارايت باد به آنچه كه رسيدى راوى مى گويد: (به امام عليه السلام ) عرض كردم : چگونه نمازش را هديه نمايد و چه بگويد؟ فرمود: نيت كند ثواب نمازش را براى رسول خدا صلى الله عليه و آله و على و اوصياى پس ‍ از آن حضرت عليه السلام ….⁽⁴⁵⁴⁾
امام باقر عليه السلام مى فرمايد: نماز، هديه مؤ من است به سوى پروردگار، پس هداياى خود را نيكو كنيد تا جوايز نيكو باشد.⁽⁴⁵⁵⁾
آيت الله ميرزا جواد آقا تهرانى (ره ) در وصيت نامه شان توصيه فرموده بودند كه هر كس خواست براى من هديه اى بفرستد، نماز هديه كند. ⁽⁴⁵⁶⁾
مؤ لف كتاب ((دين ما علماى ما)) مى نويسد: در زمان مرجعيت آيت الله العظمى حاج آقا حسين بروجردى (ره ) طلبه جوانى را (به نام شيخ على فريدة الاسلام كاشانى ) مى ديدم كه قيافه عارفانه اش توجه صاحب نظران را جلب مى كرد، از نظر علمى در مقام اجتهاد و از نظر معنوى در درجات بالاى عرفان بود او در زمان بلوغ به حرم حضرت امام رضا مشرف شد و به حضرت عرض كرد: (( بار سنگين تكيليف الهى بر دوشم آمده است ، از شما كمك مى خواهم .)) دعاى كميل را با اشك و آه مى خواند و مى لرزيد (در مدرسه فيضيه قم ) پس از نماز جماعت كه به امامت آيت الله العظمى اراكى (ره ) اقامه مى شد، همه نمازگزاران مى رفتند ولى او به نمازهاى مستحبى مشغول مى شد، من ، نمى توانم وصف نمازش را منعكس كنم ولى همين مقدار مى توانم بنويسم كه در تمام ايام عمرم چنين نمازى كه با اشك و آه و گريه همراه باشد نديدم او يكى از استادان شهيد سيد عبد الكريم هاشمى نژاد بود و آن مجاهد نستوه و پيوسته اين جوان را همراهى مى كرد و به عنوان حفظ ادب و احترام به مقام استاد بزرگوارش چند قدم به دنبال او راه مى رفت ، (فريدة الاسلام كاشانى ) در سن بيست و چهار سالگى در يكى از روستاهاى (رودسر، گيلان ) مشهور به (كولكاسرا) از دنيا رفت ، ميز بانش مرحوم اشراقى كه از علما بود براى حقير نقل كرد: بعد از خوردن شام گفت : خيلى مايلم در حياط منزل ، زير درخت تا صبح در عبادت باشم ، بعد برخاست دو ركعت نماز خواند ، ذكر ركوعش راد كه شمردم هفتاد بار بود، بعد از نماز كمى از مواعظ و احاديث را براى ما بيان كرد و به سجده مى رفت ديگر سر از سجده بر نمى داشت ، و روح پاكش به ملكوت اعلى پر كشيد. ⁽⁴⁵⁷⁾