سيب و تركيبات آن

سيب و تركيبات آن
درخت سيب از جنس پيروس ⁽²³⁰⁾ و شامل چهار نوع است : ترش ، معمولى ، پيوندى و سيب كوچك . در 100 گرم سيب تازه مواد ذيل يافت مى شوند:
آب 84 –
پروتئين 3
چربى 4
گلوسيد 15 –
سديم 2 پتاسيم 116
كلسيم 6 –
منيزيوم 6 –
منگنز 84
آهن 3
مس 71
فسفر 10 –
گوگرد و كلر 4 ميلى گرم
ويتامين (آ) 90
ويتامين 1 (ب ) 4
ويتامين 2 (ب ) 2
نكيوتيل آميد 2
ويتامين (سى ) 5
ويتامين (اى ) 72
البته اين مقادير در سيبهاى خشك ، كمپوت ، آب سيب ، به اندازه فرق خواهد كرد⁽²³¹⁾
خواص سيب
خواصى كه پيشوايان اسلام در مورد سيب بيان فرموده اند، عبارتند از:
1 – قال ابو عبدالله (ع ): التفاح نضوح المعدة ⁽²³²⁾
امام صادق (ع ) فرمود سيب مايه ترشح معده است .
((سيب دهان را ضد عفونى مى كند، اسيد اوريك و ديگر سموم را كه جمع شده اند حل كرده و غده هاى بزاق دهان و ترشحات عصير معدى را تقويت مى كند به اين جهت سيب براى اشخاصى كه در يك جا نشسته اند و حركت نمى كنند بسيار مفيد است ))
كسانى كه نفس بدبويى دارند و خود و اطرافيان خويش از اين موضوع در زحمت مى باشند بايد يك ربع ساعت جعفرى بجوند و بعد تفاله هاى آن را از دهان بيرون بيندارند و يك سيب درختى را در دهان خوب جويده و بخورند))⁽²³³⁾
اگر علامه مجلسى در كتاب نفيس حلية المتقين روايت مذكور را بمعنى جلا دادن معده معنى مى كند دور از حقيقت نمى باشد زيرا در آن زمان خبرى از ترشحات معده نبوده است .
2 – در اسلام دستور داده شده كه قبل از خوردن سيب آنرا ببوئيد.
عن الباقر(ع ): اذا اردت اكل التفاح فشمه ثم كله ⁽²³⁴⁾
امام باقر(ع ) مى فرمايد: هر وقت خواستى سيب بخورى اول آنرا بو كن و سپس بخور.
بوئيدن سيب موجب نشاط و فرح مى گردد، و در ضمن بايد توجه داشت موادى كه در سيب تاره موجود است در آب سيب و كمپوت آن موجود نيست .
((در آب سيب چربى ، كلسيم ، منيزيم ، منگنز، آهن ، مس ، فسفر، گوگرد و كلر، ويتامين 2 (ب )، نيكوتيل آميد و ويتامين (اى ) وجود ندارد و تفاوت فوق العاده بين سيب تاره و خشك آن و كمپوتش و مخصوصا آب سيب كه بى فايدگى تقريبا نوعى خراب كردن سيب محسوب مى شود وجود دارد و هيچ ميوه اى تفاوت باندازه اى كه بين خود ميوه و كمپوت و خشك و آبش با تازه اش مى باشد مانند سيب نيست ))⁽²³⁵⁾
((سيب سنگ كيسه صفرا و كليه ها را حل مى كند))⁽²³⁶⁾
3 – خاصيت ضد تب . (البته تبى كه از گريپ و سرما خوردگى باشد).
عن الصادق (ع ): اطعموا محموميكم التفاح فما من شى ء انفع من التفاح ⁽²³⁷⁾
به تب داران سيب بدهيد، زيرا چيزى بهتر از آن نيست .
((هنگامى كه مبتلا به گريپ سخت و مزمنى شده ايد مدت دو يا سه روز رژيم سيب بگيريد و در اين مدت فقط سيب را رنده كنيد و بخوريد. و از مصرف هر غذاى ديگر خود دارى كنيد))⁽²³⁸⁾
4 – خاصيت ضد وبايى سيب .
شخصى بنام ابو يوسف مى گويد: ((اصاب الناس وباء و نحن بمكة فاصابنى فكتبت الى ابى الحسن (ع ) فكتب الى : كل التفاح فاكلته فعوفيت ⁽²³⁹⁾
در مكه بوديم وبا آمد همه مردم گرفتار آن شدند. من نيز گرفتار شدم به امام موسى ابن جعفر(ع ) نوشتم و خواستار مداواى آن گرديدم در جواب مرقوم فرمودند سيب بخور، خوردم و شفا يافتم .
از علائم مرض وبا، اسهال ، و استفراغ است و دانشمندان غذايى تاءثير فوق العاده سيب را در ضد اسهال بودن آن شرح داده اند.
((سيب براى امراض حصبه اى ، اسهال و اسهال خونى و ورم امعاء بسيار نافع است ، اسهال را بخوبى معالجه مى كند، و از طرفى مانع سوء هضم شده و به اين ترتيب معده را منظلم مى سازد))⁽²⁴⁰⁾
((براى مبارزه با دل بهم خوردگى و پيچش دل و استفراغ ، كوه گرفتگى ، دريا زدگى و هوا زدگى و ويار زنهاى آبستن ، بسيار اثر نيكو دارد و حربه برنده اى است ))⁽²⁴¹⁾
4 – آرد سيب ، براى جلوگيرى از خون دماغ و سمومات .
در اين مورد شخصى بنام ابن بكير نقل مى كند:
((رعفت سنه بالمدينة ، فسال اصحابنا ابا عبدالله (ع ) عن شى ء يمسك الرعاف ، فقال : اسقوه سويق التفاح ، فسقونى فانقطع عنى الرعاف ⁽²⁴²⁾
در شهر مدينه مبتلا به خون دماغ شدم ، دوستان من خدمت امام جعفر صادق (ع ) رفتند، و از آن حضرت داروى آنرا خواستند، حضرت فرمود به او آرد سيب توام با آب بخورانيد، پس من آشاميدم و خون دماغ قطع شد.
براى تهيه آرد سيب بايد سيب را خشك كرد و سپس آرد نمود.
((سيب خشك علاوه بر جلوگيرى از ترشح زردابه ميكربى ، دافع سموم (اسيد اوريك كلسترل و…) نيز مى باشد))⁽²⁴³⁾
و از اين رو در روايت ديگر امام ششم (ع ) آرد سيب را براى دفع سموم تجويز فرموده چنين مى گويد:
((ما اعرف للمسموم دواء انفع من سويق التفاح ))⁽²⁴⁴⁾
من براى شخص مسموم دوايى بهتر از آرد سيب نمى شناسم
5 – سيب را امام ششم (ع ) براى خيلى از امراض بطور عموم نيكو دانسته است چنانكه مى خوانيم .
((لو يعلم الناس ما فى التفاح ماداووامرضاهم الا به ))⁽²⁴⁵⁾
اگر مردم مى دانستند كه خداوند در سيب چه خواصى قرار داده مريضهاى خود را با سيب مداوا مى كردند.
براى آنكه بدانيم ارزش غذايى و دارويى سيب منحصر بآنچه گفته شد نمى باشد خوبست مصارف سيب را براى معالجه ها در اينجا ياد آور شويم :
سيب يكى از بهترين ميوه هاى معجزه آسا است . زيرا هم خاصيت خنثى كردن سم و هم قدرت غذايى دارد سيب به علت داشتن مواد قليايى ، اسيد اوريك را حل مى كند و ترشحات غدد بزاق و معده را مساعت و متعادل مى سازد، براى معالجه مرض چاقى بسيار نيكو است . و همچنين براى بيماران كبدى ، معده اى ، مجارى ادرار و سينه درد، نافع مى باشد، بعلت داشتن فسفر، اعصاب و مغز را تقويت مى كند… ادرار را زياد مى كند، مجارى ادرار و معده و سينه را باز و زهكشى مى نمايد.
((سيب براى مبتلايان بمرض مفاصل ، زياد تجويز مى شود سنگهاى كليه را دفع مى نمايد، بوسيله املاح خود، آلبومين غذا و نسوج را از بين مى برد. براى سينه و مجارى تنفس بسيار نافع است ، پخته آن براى هضم غذا مفيد بوده و سوء هاضمه را از بين مى برد))⁽²⁴⁶⁾
باز هم كلام امام صادق را ياد بياوريم ، كه اگر مردم خواص سيب را مى دانستند بيماران خود را با آن مدوا مى كردند.
سيب ، پماد زخمها
((… سيب را با روغن مايع نباتى مخلوط كرده و روى زخم و جراحات مختلف گذارده ، جراحات را مداوا مى كند، بهمين جهت است كه كلمه پوماد از كلمه پوم كه بمعنى سيب است مشتق شده است .
اگر سيب را در هاون انداخته و بكوبند و آنرا در شيره خودش بپزند مرهمى را بوجود خواهد آورد كه زخمهاى خيلى شديد و سخت را معالجه و درمان خواهد نمود.
آب سيب را اگر به مقدار مساوى با روغن زيتون مخلوط كنند داراى همان خواص براى معالجه انواع زخمها مى باشد.
سيب دواى چشم
سيب را اگر رنده كنند و از آن مرهم تهيه نمايند اين مرهم را اگر روى چشم كه ضربتى به آن وارد شده بگذارند فورا درد ضربت را آرام مى كند.
براى انواع درد چشم بايد يكى سيب قرمز شيرين را پوست بكنيد و تخمه هاى آنرا در بياوريد و با آب بپزيد و آن را به صورت مرهم روى چشم بگذاريد. اگر كمى شير زن را به اين مرهم اضافه كنيد اثر و خاصيت آن كامل مى گردد.
سيب دواى درد گوش
براى تخفيف درد گوش ، شب موقعى كه مى خوابيد سيبى را كه زير خاكستر پخته شده است بگوش خود بماليد و بخوابيد. فورا درد آن ساكت مى شود.
سيب براى رفع جرب و كچلى
براى معالجه بيمارى جرب و كچلى ، سيبى را به دو قسمت بكنيد و هسته و پليشه آنرا در آوريد در وسط آن كه گود شده كمى گل گوگرد بگذاريد، بعد هر دو قسمت سيب را رويهم بگذاريد و با نخى محكم ببنديد و سپس آن را در آتش قرار دهيد تا بپزد، وقتى اين سيب خوب پخته شد آنرا له كنيد و بشكل فرنى در آوريد و به قسمتهاى بدن مريض بماليد.
سيب دواى سرفه
دو كرده شكوفه درخت سيب مقدار 30 گرم در يك ليتر آب انواع سرفه را آرام مى كند، و در اين مورد شكوفه تازه يا خشك سيب يكسان است و هر دو را مى توانيد استعمال كنيد))⁽²⁴⁷⁾.