فصل 18. تكلم خداوند

فصل 18. تكلم خداوند
تكلم (سخن گفتن ) خداى سبحان عبارت است از اينكه : ذات متعالى به گونه اى است كه مقتضى القاى كلام – كه دال بر مراد گوينده است – مى باشد، زيرا خداوند آنچه را كه در قضاى سابق از مكنونات علمش بوده به برخى از بندگانش كه خواسته افاضه نموده است . زيرا متكلم عبارت است از ايجادكننده كلام . و تكلم در مورد ما ملكه اى است قائم به ذات ما كه بدان سبب مى توانيم مخزونات علمى خود را به ديگران افاضه كنيم ، ولى در مورد خداوند تكلم عين ذات اوست ، جز اينكه از آن نظر كه تكلم از صفات فعل است متاءخر از ذات او مى باشد.
مولايمان امام صادق عليه السلام فرموده است : همانا كلام صفت نوپديدى است كه ازلى نيست ، خداى عزوجل بود در حالى كه متكلم نبود.⁽²⁰⁶⁾
مؤلف : اين سخن مانند فرمايش ديگرشان است كه فرموده اند: خدا بود و چيزى با او نبود.⁽²⁰⁷⁾
باقى سخن در كلام خداوند در مباحث كتابهاى آسمانى و رسولان الهى به خواست خدا خواهد آمد.