فصل 19. دوستى خدا با بنده

فصل 19. دوستى خدا با بنده
محبت خداى سبحان به بنده عبارت است از كشف حجاب از دل وى تا او را به ديده دل ببيند، و نيز عبارت است از قادر ساختن او بر تحصيل قرب به بارگاه خودش و اينكه اين را از ازل درباره او خواسته است .

بنابراين محبت خداوند نسبت به بنده محبوبش ازلى است آن گاه كه اراده ازليى به اين محبت را اقتضا نموده به خداوند نسبت داده شود. و آن گاه كه اين محبت به فعل خداوند كه بدان سبب حجاب را از دل بنده اش بر مى دارد نسبت داده شود، اين محبت حادث است كه با حدوث سببى كه مقتضى آن است حادث مى گردد، چنانكه خداى متعال فرموده : ((پيوسته بنده با انجام اعمال مستحبى به من نزديك مى شود تا آنجا كه او را دوست مى دارم …)) ⁽²⁰⁸⁾، بنابراين نزديكى جستن بنده به خداوند به سبب انجام مستحبات سبب صفاى باطن و برداشته شدن حجاب از دل و دستيابى او به درجه قرب به پروردگارش گشته است .
و محبت بنده نسبت به خداى متعال او به درك اين كمال است ، كمالى كه فعلا از آن تهيدست بوده و فاقد آن است ، پس به ناچار مشتاق چيزى است كه فاقد آن مى باشد، و چون چيزى از آن ادراك نمايد از آن لذت مى برد. و (معلوم است كه ) شوق و محبت بدين معنى بر خداى متعال محال است (زيرا اولا خداوند فاقد چيزى نيست تا شوق به تحصيل آن داشته باشد، ثانيا اين معنى درباره خداوند مستلزم محل حوادث بودن اوست كه طبق دلايل گذشته از خداوند منفى است .)