فصل 2. ارواحى كه ويژه انبيا و ائمه عليهم السلام است

فصل 2. ارواحى كه ويژه انبيا و ائمه عليهم السلام است
در ((بصائر الدرجات )) با سند خود از حضرت جواد عليه السلام روايت كرده است كه فرمود: امام باقر عليه السلام فرموده است : ((اوصياى گرامى (رسول خدا صلى الله عليه و آله ) محدث اند (يعنى با آنان از عالم غيب سخن گفته مى شود)، روح القدس با آنان سخن مى گويد ولى آن را نمى بينند. على عليه السلام آنچه را كه از ايشان پرسش مى شد به روح القدس عرضه مى داشت ، سپس در خود چنين مى يافت كه پاسخش به درستى داده شده است ، از اين رو خبر مى داد و آنچه فرموده بود تحقق مى يافت )).

و با سند خود روايت كرده است كه از امام صادق عليه السلام پرسش شد: شما بر چه اساس حكم مى كنيد؟ فرمود: ((به حكم خدا⁽⁶³⁹⁾ و حكم داود و حكم محمد صلى الله عليه و آله ، و چون مساءله اى بر ما وارد شود كه در كتاب على (عليه السلام ) نباشد روح القدس آن را آورده و به ما تلقين مى كند و يا خداى متعال به گونه اى به ما الهام مى نمايد)).
و با سند صحيح خود از ابوبصير روايت كرده است كه : از امام صادق عليه السلام درباره اين آيه پرسيدم : ((و اين چنين روحى را از امر خود به تو وحى كرديم ، تو نمى دانستى كتاب چيست و ايمان كدام است ))⁽⁶⁴⁰⁾، فرمود: (((روح ) يكى از آفريدگان خداست بزرگتر از جبرئيل و ميكائيل ، با رسول خدا صلى الله عليه و آله همراه بود و او را خبر مى داد و يارى مى كرد، و با امامان پس از آن حضرت نيز مى باشد)).
و در روايت ديگرى فرمود: ((آن فرشته اى است كه از روزى كه خداوند او را فروفرستاده به آسمان بر نرفته است ، وى با رسول خدا همراه بود و نيز با امامان همراه است و آنان را يارى مى دهد.))
و در روايت صحيح ديگرى از امام باقر عليه السلام است كه : ((همانا خداوند آن روح را بر پيامبرش فروفرستاد و از آن روز كه فروفرستاده شد ديگر به آسمان بر نرفت ، و او در ميان ماست )).
و با سند صحيح خود از ابراهيم بن عمر روايت كرده كه : به امام صادق عليه السلام گفتم : مرا از علمى كه مى دانيد خبر دهيد كه آيا آن را از دهان مردان خود يكى از ديگرى فرا مى گيريد يا نوشته اى است نزد شما از رسول خدا صلى الله عليه و آله ؟ فرمود: ((مطلب از اين بالاتر است ، آيا اين آيه را نشنيده اى : ((و اين چنين وحى را از امر خود به تو وحى كرديم …))؟ گفتم : چرا، فرمود: چون خداوند اين روح را به آن حضرت عطا فرمود ايشان بدان روح (چيزها را) مى دانست ، و همچنين اين روح به هر بنده اى برسد آن بنده بدان واسطه مى داند و مى فهمد. – و منظور حضرت خودشان بودند-)).
و در روايت ديگرى فرمود: ((و آن همان روح است كه خداوند به هر كه خواهد مى دهد، و چون آن را به بنده اى داد وى را فهم و علم مى آموزد)).
و با سند صحيح خود از هشام بن سالم روايت كرده است كه : از امام صادق عليه السلام شنيدم كه در تفسير اين آيه : ((و تو را از روح پرسند، بگو: روح از امر پروردگار من است ))⁽⁶⁴¹⁾ مى فرمود: ((روح آفريده اى است بزرگتر از جبرئيل و ميكائيل ، با هيچ يك از گذشتگان جز حضرت محمد صلى الله عليه و آله نبوده است ، و او با امامان همراه است ، ايشان را توفيق و يارى مى رساند، و چنين نيست كه هرگاه طلب شود يافت گردد)).
و در روايت صحيح ديگرى فرمود: ((فرشته اى است بزرگتر از جبرئيل و ميكائيل …)) و در لفظ ديگرى است كه ((آن از ملكوت است )).
و در روايت ديگرى در تفسير همين آيه فرمود: ((خداوند تبارك و تعالى يگانه و صمد است ، و صمد آن است كه شكم ندارد و درون تهى نيست . و همانا روح يكى از آفريدگان اوست كه چشم و نيرو و يارى دهندگى دارد؛ خداوند آن را در دلهاى پيامبران و مؤ منان قرار مى دهد.))
و با سند خود از ابوبصير روايت كرده است كه : از امام باقر عليه السلام از تفسير اين آيه پرسيدم : ((فرشتگان را با روح از امر خود بر هر يك از بندگانش كه خواهد فرو مى فرستد))⁽⁶⁴²⁾ فرمود: ((جبرئيل همان است كه بر پيامبران فرود آمده ، و روح با ايشان و نيز با اوصياء همراه است ، از آنان جدا نمى شود و از سوى خداوند ايشان را تفهيم مى كند و يارى مى رساند…)).
و با سند خود از ابوبصير روايت كرده كه : با امام صادق عليه السلام بودم و شمه اى از مسائل مربوط به امام را به هنگام ولادت ياد كرد، فرمود: ((امام در شب قدر مستوجب (القاء) روح علاوه بر چيزهاى ديگر است . گفتم : فدايت شوم ، مگر روح همان جبرئيل نيست ؟ فرمود: جبرئيل از فرشتگان است و روح آفريده اى است بزرگتر از فرشتگان ، مگر خدا نمى فرمايد: ((فرشتگان با روح فرود مى آيند))⁽⁶⁴³⁾؟⁽⁶⁴⁴⁾