ریشه ی فكر نحوست 13
اساساً این فكر از كجا پیدا شده است؟ من نمی خواهم و همچنین نمی توانم در این وقت مختصر اینها را بحث بكنم، چون از بحث قرآنی و حدیثی خودم می مانم، به طور اجمال عرض می كنم: به نظر من دو خاصیتی كه در بشر هست سبب پیدایش فكر نحوست در اشیاء و اعداد شده است.
1- یكی اینكه بشر به طور كلی خودخواه است، یك حالت گریز از مركزی در مسئله ی تقبل مسئولیتها دارد، یعنی نمی خواهد مسئولیت شكستهای خودش را متوجه خودش بكند. همیشه دنبال این می گردد كه یك چیز دیگری پیدا كند و بگوید این بدی، این شكست، این بدبختی كه پیدا شد، این من نبودم، این فكر من نبود، این خُلق من نبود، این روح من نبود، این عادت اشتباه من نبود، این جهل و نادانی من نبود كه باعث این شكست شد، یك چیز دیگری بود. این یك علت بوده است كه بشر برای اینكه از تقبل مسئولیتها فرار كند، آمده است برای اشیاء، برای چهارشنبه، برای 13، برای 25، برای صدای كلاغ، برای صدای جغد نحوست قائل شده است.
2- خاصیت دیگر، روح تنبلی است كه در انسان می باشد. انسان وقتی بخواهد علت قضایا را بفهمد، باید از طریق علمی و عقلی كاوش و تفكر و جستجو و تفحص كند تا علت واقعی اشیاء را درك كند، ولی با خیال، همه ی قضایا را زود می شود حل كرد. اگر در جنگی شركت كردیم و 52شكست خوردیم، چنانچه بنا بشود روی اصول دقیق علمی بررسی كنیم كه چرا شكست خوردیم، دو ناراحتی دارد: یكی اینكه می رسیم به اینكه خودمان مسئول این شكست بودیم؛ دوم اینكه مدتها باید زحمت بكشیم، به خودمان رنج بدهیم تا علتها را به دست بیاوریم؛ بعد رنج دیگری متحمل شویم آن علتها را از میان ببریم و وضع خودمان را اصلاح كنیم. ولی با یك كلمه خودمان را راحت می كنیم، می گوییم علت اینكه ما در این جنگ شكست خوردیم این بود كه مثلاً در روز چهارشنبه شروع كردیم یا روز 13 بود یا وقتی كه از شهر خودمان خارج می شدیم سگی جلو ما درآمد عوعویی كرد و این نحوست داشت و شكست ما اثر عوعو آن سگ بود. [1]
پی نوشت :
1.مجموعه آثار شهید مطهری . ج25، ص: 404