هنگام مراجعت اميرالمؤ منين از جنگ صفين ، وقتى نزديك كوفه كنار قبرستانى كه بيرون دروازه قرار داشت رسيد. رو به سوى قبرها كرد و چنين فرمود:
اى ساكنان خانه هاى وحشتناك و مكانها خالى و بى آب و نان و قبرهاى تاريك ! اى خاك نشينان ! اى غريبان ! اى تنهايان ! اى وحشت زدگان ! در اين راه بر ما پيشى گرفتيد و ما نيز به شما ملحق خواهيم شد. اگر از اخبار دنيا بپرسيد. مى گويم : خانه هايتان را ديگران ساكن شده اند، همسرانتان را به نكاح خود در آورده اند و اموالتان را تقسيم كرده اند. اينها خبرهايى بود نزد ما، آيا نزد شما چه خبر است ؟!
سپس رو به يارانش كرد و فرمود: اگر به آنها اجازه سخن گفتن داده مى شد حتما به شما خبر مى دادند كه بهترين زاد و توشه براى اين سفر، پرهيزگارى و دورى كردن از گناهان است .(328)
چون على برگشت از صفين نزار
|
رو به سوى اهل گورستان نمود
|
گفت : اى اهل ديار پر هراس !
|
گورتان تاريك و بر سر خاكتان
|
وحدت و وحشت شده ، هم چاكتان
|
پيش تازانى ز ما هستيدو نك
|
ما به دنبال شما بى ريب و شك
|
خانه هاتان شد نشين گاه غير
|
با زنانتان شوهران در گشت و سير
|
مالتان بر وارثان قسمت شده
|
اين گزارش ، نزد ما بهر شماست
|
چه گزارش از شماها بهر ماست ؟
|
رو به ياران كرد و مى فرمود: اگر
|
اين گزارش بودشان اندر زمان
|
بهترين توشه است تقوا، اى فلان
|
سخنان حضرت على عليه السلام با اهل قبور يك واقعيت است ؛ زيرا انسان بعد از مرگ داراى يك نوع حيات برزخى است . مى فهمد و درك مى كند. اگر اجازه سخن گفتن داشته باشد سخن هم مى گويد:
بیاد امام زمان مظلوم و غریبم اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج
