17، هوشمندى عاقل   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الْعَاقِلُ‏ مَنْ‏ لَا يُضِيعُ‏ لَهُ‏ نَفْسَاً فِيمَا لَا يَنْفَعُه‏. عاقل كسى است كه ضايع نمى كند يك نفس از عمر خود را در چيزيكه نفع باو نميدهد. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ؛ ص54 دگر عاقل كسى كو وقت خود را ****نسازد ضايع در گفتار بيجا چونفعش نيست اندر …

16، نتيجه عقل   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الْعَاقِلُ‏ مَنْ‏ عَقَلَ‏ لِسَانَهُ‏ إِلَّا عَنْ ذِكْرِ اللَّه‏. عاقل كسى است كه زبان خود را مهار كند، مگر از ذكر خداوند. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم؛ ص54 بفرمود عاقل است آن كو زبانش ****ببندد از سخن اندر دهانش از او بند گران را بر نگيرد ****مگر آندم كه گويد ذكر …

15، خير دنيا و آخرت   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  أَرْبَعٌ‏ مَنْ‏ أُعْطِيَهُنَ‏ فَقَدْ أُعْطِيَ خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ صِدْقُ حَدِيثٍ وَ أَدَاءُ أَمَانَةٍ وَ عِفَّةُ بَطْنٍ وَ حُسْنُ خُلُق‏. چهار چيز را خدا به هر كسى عطا كند خير دنيا و آخرت را به او عطا كرده است : راست گوئى ، ادا كردن امانت ، شكم را …

14، عوامل سرزنش   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  أَرْبَعٌ‏ تَشِينُ‏ الرَّجُلَ‏ الْبُخْلُ وَ الْكِذْبُ وَ الشَّرَهُ وَ سُوءُ الْخُلُق‏. چهار چيز از صفات سرزنش آور آدم است : بخل ورزيدن ، دروغ گفتن ، حرص خوردن و بد خلقى . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ص292 بدى چهار است اندر مرد فرمود ****كه گر باشد كسى را …

13، سرچشمه عقل   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  التَّوَاضُعُ رَأْسُ الْعَقْلِ‏ وَ التَّكَبُّرُ رَأْسُ الْجَهْل‏. تواضع سرچشمه عقل است و تكبر سر منشاء جهل و نادانى . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ص248 تواضع گفته عقلت را بود سر ****تن بى سر بود چون نخل بى بر تكبر همچو سراندر تن جهل ****بود در نزد جاهل اين …

12، زينت انسان   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  العقل زينة الانسان و الصدق امانة اللسان .(16) عقل زينت انسان ، و راستگوئى امانت زبان است . بگفت عقلست زينت بهر آدم ****كه افضل شد ز مخلوقات عالم كسى كوراست گفت اندر امانست ****امانت صدق گفتار لسانست

11، زيور عقل   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الْعَقْلُ‏ زَيْنٌ‏ الْحُمْقُ شَيْن‏. عقل زينت آدم است ، و حماقت نادانى و زشتى است . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ص51 بگفتا هر كه را عقل است در سر ****مزين باشد و محبوب و رهبر بر آن كوبا حماقت گشت مقرون ****زنادانى و پستى هست مغبون

10، دافعه ترشروئى   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الْبِشْرُ مَبَرَّةٌ الْعَبُوسُ مَعَرَّة. خوشروئى نيكوئى است در بين مردم ، و ترشروئى زشتى و باعث جدائى است . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ص434 بفرمود ار شوى خوشرو در عالم ****ز قلب دوستان بيرون برى غم ترش روئى اگر باشد شعارت ****گريزان خلق باشد از كنارت

9، عبادت انديشه   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الشُّكْرُ زِيَادَةٌ الْفِكْرُ عِبَادَةٌ . شكر نعمت روزى را زياد مى كند، و فكر خوب در صنع خداوند عبادت است . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ؛ ص56 بشكر حق شود رزق تو افزون ****و اگر كفران كنى گردى پشيمان تفكر گر كنى در صنع بازى ****از اين فكرت …

8، عنايت توفيق   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  التوكل كفاية ، و التوفيق عناية (12) كسى كه توكل بر خدا كند خداوند او را كفايت مى كند و به هر كس به خداوند عنايت فرمايد توفيقش مى دهد. بگفتا هر كه را باشد توكل ****بس است او را خدا بنما تعقل خدا چون با كسى دارد عنايت ****دهد توفيق …