از دير زمان چيزى كه در ميان علماى مسلمين وجود نداشته تعصبات ملى است . داستانى شنيدنى در كتب فقه ، در اين مورد نقل مى شود كه از طرفى از تعصبات شديد عرب نسبت به غير عرب حكايت مى كند و از طرف ديگر نمونه اى از پيروزى عجيب اسلام است بر تعصبات .

در بحار، جلد نهم ، باب 124، از كافى نقل مى كند كه : روزى گروهى از ((موالى )) به حضور اميرالمؤ منين آمدند و از اعراب شكايت كردند و گفتند رسول خدا هيچگونه تبعيضى ميان عرب و غيرعرب در تقسيم بيت المال يا در ازدواج قائل نبود. بيت المال را با بالسويه تقسيم مى كرد و سلمان و بلال …

در ((سفينة البحار)) ذيل ماده ((ولى )) مى نويسد: ((على در يك روز جمعه بر روى منبرى آجرى خطبه مى خواند، ((اشعث بن قيس كندى )) كه از سرداران عرب بود آمد و گفت :

مردى به امام صادق – عليه السلام – عرض كرد: ((مردم مى گويند هر كس كه عربى خالص يا مولاى خالص نباشد پست است .)) امام فرمود: ((مولاى خالص يعنى چه ؟)) گفت : ((يعنى كسى كه پدر و مادرش هر دو قبلا برده بوده اند.)) فرمود: ((مولاى خالص چه مزيتى دارد؟))

كامل ابن اثير مى نويسد: هنگامى كه ((رستم فرخ ‌زاد)) در سرزمين بين النهرين به مقابله سپاه اسلام مى رفت با عربى برخورد كرد، عرب ضمن گفت و شنود با رستم اظهار يقين كرد كه ايرانيان شكست مى خوردند. رستم به طنز گفت :

((حضرت حمزه )) عموى پيامبر از مكه به مدينه مهاجرت كرده بود، و لذا كسى را نداشت ، جنگ احد فرا رسيد، ((حمزه )) در جنگ فعالانه شركت كرد و از ساير رزمندگان بهتر درخشيد تا مظلومانه به فيض شهادت رسيد. و به همين مناسبت لقب ((سيدالشهداء)) يعنى سالار شهيدان ، را به او دادند.

آن شب – شب عاشورا – دستور داد كه شمشيرها و نيزه هايتان را آماده كنيد، گاهى كه از نيايش و دعا فراغت مى يافت ، به خيمه ((جون )) كه ماءمور اصلاح اسلحه بود، سر مى كشيد، زمانى دستور مى داد: كه همان شبانه ، خيمه ها را كه از هم دور هستند، به هم نزديك كنيد.

سيد بن على بن محمد بن على جرجانى ، معروف به ((شريف جرجانى )) و ((ميرسيد شريف ))، به حق او را ((محقق شريف )) خوانده اند. به دقت نظر و تحقيق معروف است ، شهرتش ‍ بيشتر به ادبيات و كلام است ، ولى جامع بوده ، حوزه درس فلسفه داشته و در فلسفه شاگردان بسيار تربيت كرده و …

روزى على – عليه السلام – شنيد كه مظلومى فرياد برمى كشد و مى گويد: – من مظلومم و بر من ستم شده است . على – عليه السلام – به او فرمود: – (بيا سوته دلان گرد هم آييم ) بيا با هم فرياد كنيم ، زيرا من نيز همواره ستم كشيده ام (43).

((هشام بن عبدالملك )) روزى از يكى از علماء كه به ملاقات وى در رصافه كوفه رفته بود پرسيد آيا علما و دانشمندانى كه اكنون در شهرهاى اسلامى مرجعيت علمى و فتوايى دارند مى شناسى ؟ گفت : آرى . هشام گفت : اكنون فقيه مدينه كيست ؟