باب هفتم : در كثرت فرشتگان
و ما يعلم جنود ربك الا هو
(مدثر/31)
((و سپاهيان پروردگارت را كسى جز خودش نداند)).
فصل 1. انواع فرشتگان و كثرت آنها
در خبر آمده : آدميزادگان يكدهم جنيان اند، و جنيان و آدمى زادگان يكدهم حيوانات خشكى ، و همه آنها يكدهم حيوانات دريا، و همه آنها يكدهم فرشتگان دريا، و همه آنها يكدهم فرشتگانى كه بر زمين گماشته شده اند، و همه آن ها يكدهم فرشتگان آسمان فرودين (آسمان دنيا)، و همه آنها يكدهم فرشتگان آسمان دوم ، و به همين ترتيب تا برسد به فرشتگان آسمان هفتم ، و با اين حال تمام اينها در برابر فرشتگان كرسى بسيار اندكند، و همه اينها يكدهم فرشتگان يكى از سراپرده هاى عرش كه ششصد هزار سراپرده مى باشند طول و عرض و سقف هر يك از سرادقات به اندازه اى است كه اگر آسمانها و زمين و آنچه در آنها و ميان آنهاست با آن مواجه شود چيزى بسيار اندك و كوچك خواهد نمود، و (در آسمانها) به اندازه جاى پايى نيست جز آنكه در آن فرشته اى به سجده يا ركوع يا قيام در آمده است و آواى به تسبيح و تقديس بلند كرده اند.
وانگهى همه اينها در برابر فرشتگانى كه در اطراف عرش مى گردند چون قطره اى هستند در برابر دريا؛ و جز خداى متعال شمار آنها را نمى داند، و همه اينها با فرشتگان لوح كه پيروان اسرافيل اند و فرشتگانى كه لشگر جبرئيل عليه السلام اند همگى گوش به فرمان و فرمانبردار امر خدايند. كه هرگز سستى نمى كند، به پرستش خدا مشغولند، و زبانشان به ذكر و بزرگداشت خدا پاكيزه و خوشبو است و از آنروز كه خدا آنان را آفريده در اين كار بر يكديگر پيشى مى گيرند و از پرستش خدا در ساعات شب و روز گردنفرازى نمى كنند و ملال نگيرند و جنس آنان و مدت عمر و چگونگى عبادتشان را شمار نتوان كرد.(728)