هديه جان به محبوب

هديه جان به محبوب

عاشق در اثر تمرين اهداهاى خردتر وکوچکتر، تا بدانجا مى رسد که جان وتمامى هستى خود را به محبوب مى فروشد وهديه مى کند. آنجاست که محبوب خود بدون واسطه در خريدارى سرمايه محب اقدام مى کند وبه ثمن وصال، جان ومال او را مى خرد: (ومن الناس من يشرى نفسه ابتغاء مرضاه الله).(14)

وبرخى از مردم کسانى هستند که جان خود را در راه کسب خشنودى خداوند بذل مى کنند. در ذيل اين آيه کريمه در تفسير على بن ابراهيم قمى آمده است که:

قال: ذلک امير المؤمنين عليه السلام ومعنى يشرى نفسه يبذلها.(15)

مقصود از اين آيه امير المؤمنين عليه السلام است ومعنى يشرى (مى فروشد)، بذل کردن جان خود مى باشد. وباسناده الى انس بن مالک قال: لما توجه رسول الله صلى الله عليه وآله الى الغار ومعه ابو بکر امر النبى صلى الله عليه وآله عليا عليه السلام ان ينام على فراشه ويتغشى ببرده، فبات على عليه السلام موطنا نفسه على القتل وجاءت رجال قريش من بطونها يريدون قتل رسول الله صلى الله عليه وآله. فلما ارادوا ان يضعوا عليه اسيافهم لا يشکون انه محمد صلى الله عليه وآله فقالوا ايقظوه ليجد الم القتل ويرى السيوف تاخذه. فلما ايقظوه فراوه عليا فتفرقوا فى طلب رسول الله صلى الله عليه وآله فانزل الله عز وجل: (ومن الناس من يشرى نفسه ابتغاء مرضاه الله والله رؤوف بالعباد).(16)

انس بن مالک گويد: هنگامى که رسول خدا صلى الله عليه وآله همراه ابوبکر مکه را ترک نمود ومتوجه غار گرديد، به على عليه السلام امر فرمود که در رختخواب به جاى او بخوابد وخود را به جامعه او بپيچد. پس على عليه السلام خوابيد وخود را آماده کشته شدن نمود. مردانى از قريش به درون خانه ريختند تا رسول خدا صلى الله عليه وآله را به قتل رسانند. آنان يقين داشتند که رسول خدا صلى الله عليه وآله در فراش خويش خوابيده، خواستند شمشير بر او بکشند، گفتند او را بيدار کنيد تا درد کشته شدن را بيشتر احساس کند وشمشيرها را که بر بالاى سر اوست ببيند. هنگامى که او را بيدار کردند، ديدند على عليه السلام است. سپس براى يافتن رسول خدا صلى الله عليه وآله متفرق شدند. آنجا بود که اين آيه نازل شد که: از مردم کسانى هستند که جان خود را در راه کسب خشنودى خدا بذل مى کنند وخداوند به بندگان رئوف است. درباره على عليه السلام اسوه بذل جان ومال وفداکارى چنين آمده است:… عن ابن القداح عن ابيه الميمون عن ابى عبد الله عليه السلام: ان امير المؤمنين عليه السلام کان اذا اراد القتال قال هذه الدعوات: اللهم انک اعلمت سبيلا من سبلک جعلت فيه رضاک وندبت اليه اولياءک وجعلته اشرف سبلک عندک ثوابا واکرمها لديک مابا واحبها اليک مسلکا ثم اشتريت فيه من المؤمنين انفسهم واموالهم بان لهم الجنه يقاتلون فى سبيل الله فيقتلون ويقتلون وعدا عليک حقا فاجعلنى ممن اشترى فيه منک نفسه ثم وفى لک ببيعه الذى بايعک عليه غير ناکث ولا ناقض عهدا ولا مبدلا تبديلا….(17)

ابن القداح از پدرش ميمون از امام صادق عليه السلام نقل مى کند که امير المؤمنين عليه السلام وقتى مى خواست به جنگ برود، چنين دعا مى کرد: خداوندا! راهى از راههاى خود را نمودى ورضاى خود را در آن قرار دادى ودوستان خود را به آن خواندى وآن را در اجر وثواب شريف ترين وگرامى ترين ومحبوب ترين راه قرار دادى، سپس در آن، جان ومال مؤمنان را خريدارى کرده، به آنان وعده بهشت دادى که در راه خدا مقاتله مى کنند ومى کشند وکشته مى شوند واين وعده حق است. پس، مرا از آنان که جانش را به تو فروخته قرار ده واز آنان که وفاى به مبايعه خود نموده وعهد خود را شکسته وتبديل ننموده اند قرار ده. وامام سجاد عليه السلام در ذيل آيه (ان الله اشترى من المؤمنين انفسهم واموالهم بان لهم الجنه).(18)

فرمود: نزلت فى الائمه صلوات الله عليهم.(19) مقصود از مؤمنين ائمه صلوات الله عليهم هستند.