20، كريم و لئيم   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الْكَرِيمُ‏ مَنْ‏ صَانَ‏ عِرْضَهُ‏ بِمَالِهِ‏ وَ اللَّئِيمُ مَنْ صَانَ مَالَهُ بِعِرْضِهِ. كريم كه شخصى با گذشت است مال را فداى آبروى خود مى كند، و لئيم آبروى خود را فداى مال مى كند. عيون الحكم و المواعظ (لليثي) ؛ ص68 كريم آنكس كه پوشد چشم از مال ****براى آبرو در …

19، اسرار نابود كننده   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الِاقْتِصَادُ يُنْمِي‏ الْقَلِيل‏ و الْإِسْرَافُ‏ يُفْنِي‏ الْجَزِيل‏. ميانه روى ، مال كم را زياد مى كند و اسراف مال زياد را نابود مى كند. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم؛ ص359 براه اقتصاد هر كس كند سير ****بنقد خويش مسرور است و لا غير در اسرافست اندر شخص نقصان ****شود …

18، بهترين عمل   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الْإِخْلَاصُ‏ خَيْرُ الْعَمَل‏. بهترين كارها خلوص نيت در عمل است . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم؛ ص155 خلوص نيت ار باشد چو در كار ****قليل او بود بهتر زبسيار خلوص ار هست در آغاز و انجام ****رسد آن كار با نيكى به اتمام

17، هوشمندى عاقل   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الْعَاقِلُ‏ مَنْ‏ لَا يُضِيعُ‏ لَهُ‏ نَفْسَاً فِيمَا لَا يَنْفَعُه‏. عاقل كسى است كه ضايع نمى كند يك نفس از عمر خود را در چيزيكه نفع باو نميدهد. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ؛ ص54 دگر عاقل كسى كو وقت خود را ****نسازد ضايع در گفتار بيجا چونفعش نيست اندر …

16، نتيجه عقل   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الْعَاقِلُ‏ مَنْ‏ عَقَلَ‏ لِسَانَهُ‏ إِلَّا عَنْ ذِكْرِ اللَّه‏. عاقل كسى است كه زبان خود را مهار كند، مگر از ذكر خداوند. تصنيف غرر الحكم و درر الكلم؛ ص54 بفرمود عاقل است آن كو زبانش ****ببندد از سخن اندر دهانش از او بند گران را بر نگيرد ****مگر آندم كه گويد ذكر …

15، خير دنيا و آخرت   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  أَرْبَعٌ‏ مَنْ‏ أُعْطِيَهُنَ‏ فَقَدْ أُعْطِيَ خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ صِدْقُ حَدِيثٍ وَ أَدَاءُ أَمَانَةٍ وَ عِفَّةُ بَطْنٍ وَ حُسْنُ خُلُق‏. چهار چيز را خدا به هر كسى عطا كند خير دنيا و آخرت را به او عطا كرده است : راست گوئى ، ادا كردن امانت ، شكم را …

14، عوامل سرزنش   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  أَرْبَعٌ‏ تَشِينُ‏ الرَّجُلَ‏ الْبُخْلُ وَ الْكِذْبُ وَ الشَّرَهُ وَ سُوءُ الْخُلُق‏. چهار چيز از صفات سرزنش آور آدم است : بخل ورزيدن ، دروغ گفتن ، حرص خوردن و بد خلقى . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ص292 بدى چهار است اندر مرد فرمود ****كه گر باشد كسى را …

13، سرچشمه عقل   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  التَّوَاضُعُ رَأْسُ الْعَقْلِ‏ وَ التَّكَبُّرُ رَأْسُ الْجَهْل‏. تواضع سرچشمه عقل است و تكبر سر منشاء جهل و نادانى . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ص248 تواضع گفته عقلت را بود سر ****تن بى سر بود چون نخل بى بر تكبر همچو سراندر تن جهل ****بود در نزد جاهل اين …

12، زينت انسان   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  العقل زينة الانسان و الصدق امانة اللسان .(16) عقل زينت انسان ، و راستگوئى امانت زبان است . بگفت عقلست زينت بهر آدم ****كه افضل شد ز مخلوقات عالم كسى كوراست گفت اندر امانست ****امانت صدق گفتار لسانست

11، زيور عقل   قال اميرالمؤ منين عليه السلام :  الْعَقْلُ‏ زَيْنٌ‏ الْحُمْقُ شَيْن‏. عقل زينت آدم است ، و حماقت نادانى و زشتى است . تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ؛ ص51 بگفتا هر كه را عقل است در سر ****مزين باشد و محبوب و رهبر بر آن كوبا حماقت گشت مقرون ****زنادانى و پستى هست مغبون