حصن حصين مقربان

حصن حصين مقربان

با اين احتساب، در روايات که لسان وحى است، براى ابراز عشق وعلاقه وازدياد محبت انسان، محبوبهايى معرفى شده اند وبر ابراز محبت ودوستى به اين محبوبهاى پاک تاکيد فراوانى شده است که هرگز درياى جمال وکمالشان را ساحلى وآستانه شکوهشان را پايانى نيست واين، مطابق با همان خواسته فطرى انسان بى نهايت طلب است تا مقدمه ووسيله پرواز در آن جهان قرب وولايت گردد. در اينجا، به عنوان شاهد مثال، به چند حديث تبرک مى جوييم: عن الرضا عليه السلام انه قال: ليس فى الدنيا نعيم حقيقى. فقيل له: فقول الله تعالى: (لتسئلن يومئذ عن النعيم)(30) ما هذا النعيم فى الدنيا، هو الماء البارد؟ فقال الرضا عليه السلام وعلا صوته: وکذا فسرتموه انتم وجعلتموه على ضروب، فقال طائفه: هو الماء البارد. وقال غيرهم: هو الطعام الطيب. وقال آخرون: هو النوم الطيب. ولقد حدثنى ابى عن ابيه الصادق عليه السلام ان اقوالکم ذکرت عنده فى قول الله عز وجل (ثم لتسئلن يومئذ عن النعيم) فغضب وقال: ان الله لا يسأل عباده عما تفضل به عليهم ولا يمن بذلک عليهم والامتنان بالانعام مستقبح من المخلوقين، فکيف يضاف الى الخالق ما لا يرضى المخلوقون به؟! ولکن النعيم حبنا اهل البيت وموالاتنا. يسال الله عنه عباده بعد التوحيد والنبوه. ولان العبد اذا وافاه بذلک اداه الى نعيم الجنه الذى لا يزول.(31)

از امام على بن موسسى الرضا عليه السلام نقل شده که فرموده اند: در دنيا هيچ نعيم حقيقى يافت نمى شود. به ايشان عرض شد: پس در آيه کريمه (لتسئلن يومئذ عن النعيم) اين نعيم چيست؟ وآيا اين نعيم آب گواراى سرد است؟ پس امام عليه السلام به صداى بلند فرمودند: شما اين چنين تفسيرش نموديد ودر مورد آن گمانهاى مختلف برديد. پس، گروهى گفتند که آن آب سرد است وطايفه اى ديگر گفتند که آن غذاى پاکيزه است ودسته سومى گفتند که آن، خواب نوشين است. حال آن که همانا پدرم از قول پدر خويش امام صادق عليه السلام براى من نقل فرمودند که آن هنگام که اقوال شما پيرامون آيه مذکور در نزد پدرم نقل شد، ايشان خشمناک گشته، فرمودند: همانا خداوند هيچ گاه از آنچه بر بندگان خويش تفضل نموده سوال نمى کند، وبر سر آنان منت نمى نهد. زيرا منت نهادن به جهت انعام در نزد مخلوق قبيح است. پس چگونه آنچه مخلوق بدان راضى نيست، به خدا نسبت داده مى شود؟! بلکه آن نعيم، محبت ومودت ما اهل بيت است که خدا از بندگانش پس از توحيد ونبوت بازخواست مى کند. آن هنگام که عبد ومخلوق بدان وفادار وپاى بند بود خدايش نعيم بهشتى به او عنايت مى کند که هرگز پايان نمى پذيرد.!!! روى الصدوق عن النبى صلى الله عليه وآله انه قال فى حديث طويل: الا ومن احب عليا فقد احبنى ومن احبنى فقد رضى الله عنه، ومن رضى عنه کافاه الجنه. الا ومن احب عليا لا يخرج من الدنيا حتى يشرب من الکوثر وياکل من طوبى، ويرى مکانه فى الجنه. الا ومن احب عليا، فتحت له ابواب الجنه الثمانيه، يدخلها من اى باب شاء بغير حساب. الا ومن احب عليا، اعطاه الله کتابه بيمينه وحاسبه حساب الانبياء. الا ومن احب عليا هون الله عليه سکرات الموت، وجعل قبره روضه من رياض الجنه. الا ومن احب عليا اعطاه الله بکل عرق فى بدنه حوراء وشفع فى ثمانين من اهل بيته، وله بکل شعره فى بدنه حوراء ومدينه فى الجنه. الا ومن احب عليا بعث الله اليه ملک الموت کما يبعث الى الانبياء ودفع الله عنه هول منکر ونکير وبيض وجهه وکان مع حمزه سيد الشهداء. الا ومن احب عليا جاء يوم القيامه ووجهه کالقمر ليله البدر. الا ومن احب عليا وضع على راسه تاج الملک، والبس حله الکرامه. الا ومن احب عليا جاز على الصراط کالبرق الخاطف. الا ومن احب عليا کتب الله له براءه من النار وجوازا على الصراط وامانا من العذاب ولم ينشر له ديوان، ولم ينصب له ميزان، وقيل له: ادخل الجنه بلا حساب. الا ومن احب آل محمد امن من الحساب والميزان والصراط. الا ومن مات على حب آل محمد فانا کفيله بالجنه مع الانبياء.

الا ومن مات على بغض آل محمد لم يشم رائحه الجنه.(32)

شيخ صدوق ضمن گفتارى طولانى از پيامبر اکرم (صلى الله عليه وآله) نقل مى کند که فرمودند: آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد همانا مرا دوست داشته. وهر کس مرا دوست بدارد همانا خداوند از او راضى است. وهر آن کس که خدا از او راضى باشد جنت پاداش اوست. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد هنوز از دنيا خارج نشده باشد که از کوثر بنوشد واز ثمره درخت طوبى نوش جان کند ومکان خويش را در بهشت رويت نمايد. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد درهاى هشتگانه بهشت به رويش باز خواهد شد واز هر درى که بخواهد بدون هيچ حسابى وارد خواهد شد. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد خداى نامه اعمالش را به دست راستش خواهد سپرد وبا او مانند حساب انبياء محاسبه خواهد شد. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد خدايش سکرات مرگ را بر او آسان خواهد فرمود وقبر او را باغى از باغهاى بهشت خواهد گردانيد. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد خدايش به ازاى هر رگى از بدنش به او حوريه اى در بهشت عطا خواهد فرمود واو بر هشتاد نفر از اهل بيتش شفيع خواهد گشت وبراى او به ازاى هر موئى، حوريه اى وشهرى در بهشت خواهد بود. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد خدا ملک الموت را به همان صورتى که به سوى انبيا مى فرستد، به سوى او خواهد فرستاد وخدايش ترس از نکير ومنکر را از او دفع خواهد کرد وسپيد رويش نموده، همراه حمزه سيدالشهداء خواهد بود. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد، در روز قيامت به حالتى مى آيد که صورتش همچون ماه شب چهارده مى درخشد. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد، تاج پادشاهى بر سرش نهاده مى شود وحله کرامت وبزرگوارى خواهد پوشيد. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد از پل صراط به سرعت برق خيره کننده چشم عبور خواهد کرد. آگاه باشيد! هر آن که على (عليه السلام) را دوست بدارد خدا برايش آزادى از آتش وجواز صراط وامان از عذاب را خواهد نوشت وبراى او ديوان محاکمه اى بر پا نمى شود وميزانى برايش نصب نخواهد شد، به او گفته مى شود که بدون هيچ حسابى داخل بهشت شود. آگاه باشيد! هر آن که آل محمد را دوست بدارد از حساب وميزان وصراط در امان است. آگاه باشيد! هر آن که بميرد بر حب آل محمد، من با پيامبران کفيل او خواهم بود در بهشت. آگاه باشيد! هر آن که بميرد بر بغض آل محمد، بوئى از بهشت به مشامش نخواهد رسيد.!!! قال الرازى… عن ابن عباس قال: ان النبى لما قدم المدينه کانت تنويه نوائب وحقوق وليس فى يده سعه، فقال الانصار: ان هذا الرجل قد هداکم الله على يده، وهو ابن اختکم وجارکم فى بلدکم، فاجمعوا له طائفه من اموالکم، ففعلوا، ثم اتوه به فرده عليهم ونزل قوله تعالى: قل لا اسئلکم عليه اجرا اى على الايمان، الا ان تودوا اقاربى، فحثهم على موده اقاربه. ثم قال: نقل صاحب الکشاف عن النبى صلى الله عليه وآله انه قال: من مات على حب آل محمد مات شهيدا. الا ومن مات على حب آل محمد مات مغفورا له. الا ومن مات على حب آل محمد مات تائبا. الا ومن مات على حب آل محمد مات مؤمنا مستکمل الايمان. الا ومن مات على حب آل محمد بشره ملک الموت بالجنه ثم منکرو نکير. الا ومن مات على حب آل محمد يزف الى الجنه کما تزف العروس الى بيت زوجها. الا ومن مات على حب آل محمد صلى الله عليه وآله فتح له فى قبره بابان الى الجنه. الا ومن مات على حب آل محمد جعل الله قبره مزار ملائکه الرحمه الا ومن مات على حب آل محمد مات على السنه والجماعه. الا ومن مات على بغض آل محمد جاء يوم القيامه مکتوب بين عينيه آيس من رحمه الله. الا ومن مات على بغض آل محمد مات کافرا. الا ومن مات على بغض آل محمد، لم يشم رائحه الجنه.(33)

فخر رازى در تفسير خود مى گويد… ابن عباس گويد: پيامبر اکرم (صلى الله عليه وآله) هنگامى که وارد شهر مدينه شد مشکلات مالى زيادى داشت ودستش تهى بود. انصار گفتند: اين مرد که خداوند شما را به دست او هدايت فرموده، خواهر زاده وهمسايه شماست، پس مقدارى از مال خود را جمع کرده، به او اختصاص دهيد. آنان مقدارى اموال جمع نموده، نزد پيامبر (صلى الله عليه وآله) بردند. پيامبر اکرم (صلى الله عليه وآله) اموال آنان را به ايشان بازگردانيد. آن گاه آيه کريمه نازل گشت که: بگو بر آن اجرى از شما نمى خواهم. يعنى: بر تبليغ ايمان، اجر ومزدى نمى خواهم، مگر اينکه خويشاوندان مرا دوست بداريد. پس بر دوستى اقارب وخويشان خود تحريص نمود. سپس گويد: صاحب تفسير کشاف (زمخشرى) از پيامبر صلى الله عليه وآله نقل مى کند که فرمودند: کسى که با محبت آل محمد بميرد شهيد مرده است. آگاه باشيد! کسى که با محبت آل محمد بميرد گناهانش آمرزيده شده ومرده است. آگاه باشيد! کسى که با محبت آل محمد بميرد در حال توبه مرده است. آگاه باشيد! کسى که با محبت آل محمد بميرد در حال ايمان وتکميل آن مرده است. آگاه باشيد کسى که با محبت آل محمد بميرد ملک الموت ومنکر ونکير او را بشارت به بهشت مى دهند. آگاه باشيد! کسى که با محبت آل محمد بميرد به سوى بهشت برده مى شود، همچون عروسى که به سوى خانه شوهر منتقل مى شود. آگاه باشيد! کسى که با محبت آل محمد بميرد به قبر او دو در از بهشت باز مى شود. آگاه باشيد! کسى که با محبت آل محمد بميرد خداوند قبر او را محل زيارت فرشتگان رحمت قرار مى دهد. آگاه باشيد! کسى که با محبت آل محمد بميرد بر سنت وجماعت مرده است. آگاه باشيد! کسى که با دشمنى آل محمد بميرد روز قيامت مى آيد در حالى که ميان دو چشمش نوشته شده: مايوس از رحمت خدا. آگاه باشيد! کسى که با دشمنى آل محمد بميرد در حال کفر مرده است. آگاه باشيد! کسى که با دشمنى آل محمد بميرد بوى بهشت به مشامش نمى رسد. پس، به شهادت روايات فوق که تنها قطراتى بود از درياى پهناور گفتار معصومين عليهم السلام، محبان على عليه السلام وفرزندان او سلام الله عليهم اجمعين هر ساعت وهر روز در مدارج کمال اوج مى گيرند ودر مسير محبت اين خاندان واين قرآنهاى ناطق پروردگار، مشمول قانون اقرا وارقه مى گردند، که هر چه بيشتر سرود محبتشان بر زبان جانشان جارى شود، پا بر پله بالاتر خواهند نهاد. امام صادق عليه السلام اين حقيقت را در قالب نکته اى اخلاقى چنين بيان مى فرمايند: من استوى يوماه فهو مغبون.(1)

کسى که دو روزش برابر باشد وهر روز در مرحله اى بالاتر در آسمان وصال محبوب به پرواز در نيايد، در کاروان زندگى از راه مانده اى را ماند که راه به جايى نخواهد برد وهر کس از آستان محبوب دور افتد، ناچار در حيضض مذلت فراق سقوط خواهد نمود. (ومن يحلل عليه غضبى فقد هوى).(2)

کسى که مشمول غضب من گردد سقوط مى کند. وغضب الهى، همان سقوط از حصن محبت او وافتادن به جهنم آتشين فراق وبغض اوست، ودرکات اين سقوط تا حدى تنزل مى يابد که حتى مقام آدمى را از چهارپايان نيز فروتر مى برد که: (اولئک کالانعام بل هم اضل).(3)

آنان مانند چهارپايان بلکه گمراه ترند. بنابر اين، تنها با قرار گرفتن در مسير محبت امامان معصوم عليهم السلام است که قلب سوزان وخسته ومجروح انسان عاشق مرهم مى يابد، وشاهد گوياى اين مدعا، کريمه (الا بذکر الله تطمئن القلوب).(4)

است که ذکر خدا همانا ياد ائمه معصومين عليهم السلام ومحبت آنهاست، چرا که آنان بزرگترين اسماء خدا هستند وامروز وارث حجتهاى آن محبوبهاى زيباى سلف، خلف نيکوى آنان وقلب عالم امکان، حضرت بقيه الله، امام زمان روحى وارواح العالمين لتراب مقدمه الفداء است که سوختگان غم عشقش لحظه به لحظه وآن به آن، در حال اوج گرفتن در دژ محکم ولايت اويند وبه عنايت ولطف وهدايت او در فضاى لا يتناهاى بندگى، پيش مى روند ودر مسير لقاى يار اصل واصل يار، با ياد او، در ديدارند وقلبشان به قلب او ودر نتيجه به اقيانوس بيکران محبت آفريننده آفرينش اتصال دارد واو يار وهادى وراهنماى دلهايشان به سوى پروردگار حقشان است. نمونه اعلاى اين هدايت ورهبرى واستقرار در حصن خدائى ولايت او، امضاء وبررسى اعمال بندگان است در هر شب وروز، که او در مورد تمامى انسانها به ويژه دوستان خود انجام مى دهد واين مطلب در روايات عرضه اعمال، به طور مشروح بيان مى شود ودر حقيقت، يک معناى عرضه اعمال، مراقبت محبوب است از محبى که به حصن ولايت او پناه آورده. بنابر اين، محبت سبب مى شود که محبوب پناه وغوث محب شود، که ادعيه وزيارات نيز به اين حقيقت در قالب واژه هاى اسلام (= ورود در سلم وآرامش)، ايمان (= دخول در امن)، اطمينان قلب وسکينه اشاره مى کنند. در چهاردهمين فراز دعاى جوشن کبير اين گونه مى خوانيم: يا دليل المتحيرين، يا غياث المستغيثين، يا صريخ المستصرخين يا جار المستجيرين، يا امان الخائفين، يا عون المؤمنين…، يا ملجا العاصين. اى راهنماى متحيرها، اى فريادرس فريادگران، اى فرياد رس ناله کنندگان، اى امان دهنده امان خواهان، اى محل امن اهل خوف، اى کمک مؤمنان… واى پناه گناهکاران. ودر فراز چهل وسوم چنين مى خوانيم: يا من اليه يهرب الخائفون، يا من اليه يفزع المذنبون، يا من اليه يقصد المنيبون، يا من اليه يرغب الزاهدون، يا من اليه يلجا المتحيرون. اى محبوبى که اهل خوف به سوى تو فرار مى کنند، اى خدائى که گناهکاران در آستانه تو به پناه مى آيند، اى آن که اهل انابه وتوبه تو را قصد مى کنند، اى مورد ميل قلبى زاهدان، اى پناه متحيران. ودر فراز پنجاه ونهم چنين ناله مى کنيم: يا حبيب من لا حبيب له، يا طبيب من لا طبيب له، يا مجيب من لا مجيب له، يا شفيق من لا شفيق له، يا رفيق من لا رفيق له، يا مغيث من لا مغيث له، يا دليل من لا دليل له، يا انيس من لا انيس له. اى دوست آن که دوستى براى او نيست، اى طبيب آن که طبيبى براى او نيست، اى جوابگوى آن که جوابگوئى ندارد، اى مهربان بى مهربانان، اى رفيق بى رفيقان، اى فريادرس بى فريادرسان، اى راهنماى بى راهنمايان، اى انيس بى انيسان. اين اسماء مبارکه الهيه يکايک بر وسعت وارتفاع اين دژ محکم محبوب عالم دلالت مى کند واز مراقبت او نسبت به دوستدارانش پرده بر مى دارد وبى شک مظاهر تمام وکمال اسماء ومجلاهاى حقيقى آنها نيز حصنشان به همان وسعت است که از يار خود رنگ گرفته اند، يعنى وجود نورانى ائمه عليهم السلام نيز شفيق ورفيق ودليل ومغيث و… مى باشد. ولذاست که مى بينيم از القاب شريفه وجود مقدس امام زمان عليه السلام نيز کهف حصين وغياث مضطر مستکين است.