جمله هائى كه محلا معربند هفت تاست (( الجمل المربة المحل سبع على المشهور فاستملوا فخبريه و ماقد وقعت حالا و مفعولا بها قد اوقعت و ما اليها قد اضيف و كذا جواب شرط جاء بالفا او اذا و ما اتت تابعة لمفرد او جملة لها محل فاعدد )) 1- جمله خبريه مانند زيد يسرع . 2 – جمله حاليه …

اقسام تركيب اگر اقسام تركيب از بيان منطقى جوئى زمن بشنو كه هشت قسم است اگر از اهل تحقيقى چو تصويتى و توصيفى و تظريفى و تضمينى اضافى و دگر مزجى و اسنادى و تعليقى  

شش چيز مقتضى صدر كلام است شش چيز بود مقتضى صدر كلام كز نظم لطيفش شده دلها بنظام شرط و قسم و تعجب و استفهام نفى آمده لام ابتداء گشت تمام  

اقسام پانزدهگانه اسم اسم جنس و علم و معرب و هم تابع او مبنى و تثنيه و جمع و معرف نكره چه مذكر چه مونث چه مصغر منسوب وان دگر اسم عدد دان دگر متصله و آن پنج تا است كه عبارتند از: مصدر، اسم فاعل ، اسم مفعول ، صفت مشبهه و افعل التفصيل .

صفت مشبهه حسن دو باشد و احسن نه و قبيح چهار دو ممتنع بود و مختلف يكى بشمار  

لف و نشر مشوش لف و نشر مشوش آنرا دان كه دو لفظ آورند و دو معنى لفظ ثانى بمعنى اول لفظ اول بمعنى ثانى (156)  

لف و نشر مرتب لف و نشر مرتب آنرا دان كه دو لفظ آورند و دو معنى لفظ اول بمعنى اول لفظ ثانى بمعنى ثانى  

نام سالهاى تركى موش و بقر و پلنگ و خرگوش شمار زين چار چو بگذرى نهنگ آيد و مار وانگاه به اسب و گوسفند است مدار حمدونه و مرغ و سگ و خوك آخر كار(155)  

ماه هاى فارسى زفروردين چو بگذشتى مه ارديبهشت آيد بمان خرداد و تير آنگاه چو مردادت همى آيد پس از شهريور و مهر و آبان و آذر و دى دان كه بر بهمن جز اسفندارمذ ماهى نيفزايد اسفندارمذ، همان ماه اسفند است كه مخفف اسفندارمذ است كه اكنون مشهور است .

ماههاى رومى دو تشرين و دو كانون و پس آنگه شباط و آذر و نيسان ايار است حزيران و تموز و آب و ايلول نگهدارش كه از من يادگار است ترتيب ماههاى رومى از اين قرار است : ازار، نيسان و ايار كه سه ماه بهار هستند. حزيران ، تموز و آب كه سه ماه تابستان هستند. ايلول ، تشرين …