مردى به امام صادق – عليه السلام – عرض كرد:
((مردم مى گويند هر كس كه عربى خالص يا مولاى خالص نباشد پست است .))
امام فرمود: ((مولاى خالص يعنى چه ؟))
گفت : ((يعنى كسى كه پدر و مادرش هر دو قبلا برده بوده اند.))
فرمود: ((مولاى خالص چه مزيتى دارد؟))
گفت : زيرا پيغمبر فرموده است : ((مولاى هر قومى از خود آنهاست ، پس مولاى خالص اعراب مانند خود اعراب است ، پس كسى صاحب فضيلت است كه يا عربى خالص باشد و يا مولاى صريح باشد كه ملحق به عربى است .))
امام فرمود:
– آيا نشنيده اى كه پيغمبر فرمود: من ولى كسانى هستم كه ولى ندارند. من ولى هر مسلمانم خواه عرب و خواه عجم ؟ آيا كسى كه پيغمبر ولى او باشد از پيغمبر نيست ؟
امام سپس اضافه فرمود:
– ((از اين دو كدام اشرافند؟ آيا آن كه از پيغمبر و ملحق به پيغمبر است يا آنكه وابسته است به يك عرب جلف كه به پشت پاى خود ادرار مى كند؟)) سپس فرمود:
– ((آن كه از روى ميل و رضا داخل اسلام مى شود بسى اشراف است از آن كه از ترس وارد اسلام شده است . اين اعراب منافق از ترس مسلمان شدند، ولى ايرانيان با ميل و رغبت مسلمان شدند(47).