احادیثی در مورد صیغه(متعه)
1)- ازدواج موقت یا متعه از مسلمات فقه شیعه بوده و هیچ جای انکار و تردید در او وجود ندارد در کتاب وسائل الشیعه ج 14 تحت 46 باب حدود 219 حدیث در مورد متعه و احکام مربوط به آن جمع آوری شده است. که چنانچه مایل باشید می توانید به همان آدرس کتاب نکاح باب 9 ابواب المتعه (ص 436 البته چاپها مختلف می باشد و این چاپ احیاء التراث عربی است) رجوع فرمائید این احادیث معمولاً از کتب اربعه (فروع کافی ـ تهذیب و استبصار و من لا یحضره الفقیه) جمع آوری شده اند. البته بررسی و فتوا بر اساس آنها کار مجتهدین است.
2)- اینک چند حدیث در این باب را می آوریم و تفصیل آن را به آدرس فوق موکول می کنیم.
الف: از امام صادق (ع) راجع به متعه سؤال شد ایشان فرمود: در قرآن کریم آمده است که:“فَمَا استَمْتَعْتُم بِهِ مِنهُنَّ فَئَاتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضةً وَ لا جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیمَا تَرَضیْتُم بِهِ مِن بَعْدِ الْفَرِیضةِ إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلِیماً حَکِیما”
“و زنانی را که متعه [= ازدواج موقت] میکنید، واجب است مهر آنها را بپردازید. و گناهی بر شما نیست در آنچه بعد از تعیین مهر، با یکدیگر توافق کردهاید. (بعداً میتوانید با توافق، آن را کم یا زیاد کنید.) خداوند، دانا و حکیم است.[1]
ب: امام صادق می فرمود که حضرت علی (ع) بارها می گفت: اگر عمر بر من سبقت نمی گرفت (و متعه را تحریم نمی کرد) جز انسانهای شقی (و یا خیلی کم) کسی زنا نمی کرد.[2]
ج: ابوحنیفه از امام صادق (ع) در مورد متعة نساء سئوال کرد امام فرمود: سبحان الله آیا کتاب خدا را قرائت نکرده ای که فرمود“فَمَا استَمْتَعْتُم بِهِ مِنهُنَّ فَئَاتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضةً”ابوحنیفه گفت به خدا سوگند تو گویی که من اصلاً این آیه را قرائت نکرده ام[3].
د: ابی ساره می گوید از امام صادق (ع) راجع به متعه سؤال کردم فرمود حلال است. [4] [1] سوره نساء، آیه24
[2] فروع، ج 2، ص 42 [3] فروع، ج 2، ص 43 [4] فروع ،ج 2، ص 44صالح بن عقبه از پدرش نقل ميكند :به امام صادق عليه السلام گفتم: آيا متعه ثواب هم دارد؟ فرمودند : «اگر شخصي متعه كننده با اين كار، رضايت خداوند و مخالفت با منكران اين كار را خواسته باشد، خداوند براي هر كلمه اي كه با متعه صحبت مي كند، يك حسنه برايش مي نويسد و با هر بار كه دست خود را به سويش دراز مي كند، يك حسنه برايش ثبت مي شود و هنگامي كه نزديكش مي شود، خداوند يك گناه از او پاك ميگرداند و در هنگام غسل، خداوند به اندازة آبي كه از موهايش مي گذرد ، گناه او را پاك مي كند» پرسيد : به اندازة موهايش؟فرمودند« آري به اندازه موهايش» وسائل ج 14/ لئالي ج3/من لا يحضر ج 3 .
از امام صادق عليه السلام سئوال شد آيا رسول خدا متعه کرد؟ فرمودند: آری.
پيامبر اعظم (ص)فرمودند:هر که يک بار متعه کند، ايمن شود از خشم خدای تعالی و هر که دو بار متعه کند ،با نيکوکاران محشور شود و هر که سه بار متعه کند، در درجه روضه جنان با من خواهد بود.
امام صادق عليه السلام فرمودند: هر كسي كه ازدواج موقت كند و بعد غسل كند، از هر قطرهاي كه از آب غسل ميچكد، خداوند هفتاد ملك را خلق مينمايد كه تا روز قيامت براي او طلب آمرزش و بخشش نمايند و تا روز قيامت بر كسي كه از اين عمل دوري كند لعنت ميفرستند. وسائل الشيعه ج 14 ص 444-447
امام صادق عليه السلام فرمود: هنگامي كه پيامبر صلي الله عليه و آله به معراج رفت، فرمود: جبرئيل نزد من آمده و گفت: اي محمد(ص) خداوند تبارك و تعالي مي فرمايد: من گناهان زناني كه از امت تو متعه شوند را بخشيدم. رسائل ج 14/ لئالي ج 3 / من لا يحضر ج 3.
در خلاصه الاخبار از پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله نقل شده كه يك روز به يارانش فرمود: «برادرم جبرئيل ، از پروردگارم برايم هديهاي آورد كه خداوند به هيچ يك از پيامبران پيش از من هديه نكرده بود و آن متعه است. لئالي ج 3 ص 243
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله مي فرمايند: دو نفري كه ازدواج موقت مي نمايند هنگامي كه با هم صحبت مي كنند، كلام آن ها تسبيح خداوند است و هنگامي كه دست همديگر را گرفتند، گناهانشان از ميان انگشتانشان فرو مي ريزد. هنگامي كه يكي از آنان ديگري را ميبوسد، خداوند براي هر بوسه، ثواب يك حج و عمره را مي دهد و هنگامي كه ازهم جدا ميشوند خداوند براي هر دوي آنان به هر لذت و شهوتي كه برده اند، حسنه اي به بزرگي كوههاي بسيار بلند در نامه عملشان مي نويسد و هنگامي كه بلند شده و غسل كردند، خداوند گناهان آنان را مي بخشد و آبي بر مويي از موهايشان مرور نمي كند، مگر اينكه خداوند براي هريك از آن ها ده ثواب نوشته و ده گناه محو كرده و ده درجه بالا مي برد. پس پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند: و براي هر كسي كه پيوند بين آنها را ايجاد كرده باشد همين ثوابها خواهد بود. و در ادامه فرمودند يك درهم (خرج براي) متعه ،از هزار درهمي كه درراه خدا خرج شود برتراست به خدا سوگند كه متعه برتر است و آن چيزي است كه قرآن دربارة آن سخن گفته و سنت بر آن جاري شده است. لئالي الاخبار ج 1 ص 244 .
در روايت است كه : مؤمن، كامل نمي شود تا اين كه متعه انجام دهد.من لا يحضر ج 3 / وسائل ج 14.
هشام بن سالم از امام جعفر صادق عليه السلام نقل مي كند كه آن حضرت فرمودند: مستحب است كه مرد متعه كند و براي مردان شما دوست ندارم كه از دنيا بروند بدون اينكه حتي يك بار متعه كرده باشند. وسائل ج 14 باب 2 حديث 7
بكر بن حمد مي گويد از امام صادق عليه السلام در مورد متعه سؤال كردم، فرمود: من دوست ندارم مرد مسلماني را كه از دنيا خارج شود و يكي از سنت هاي پيامبر(ص) را انجام ندهد. من لا يحضر ج3 .
ابو بصير ميگويد بر امام جعفر صادق عليه السلام وارد شدم .او به من فرمود:اي ابومحمد! آيا از هنگامي كه از نزد خانواده ات خارج شده اي متعه كرده اي گفتم: نه فرمودند: چرا؟ گفتم: به اندازه كافي توانايي مالي ندارم. حضرت دستور دادند يك دينار به من بدهند و فرمودند: تو را قسم مي دهم كه به خانه نروي مگر آن كه اين كار را انجام دهي. وسائل ج 14 باب 2 حديث 14.
اسماعيل بن فضل هاشمي نقل مي كند كه امام صادق عليه السلام به من فرمودند : آيا از هنگامي كه از نزد خانواده ات خارج شده اي متعه كرده اي ؟ گفتم: چون مشاغل زيادي دارم خداوند مرا از آن بي نياز كرده است. حضرت فرمودند: حتي اگر بي نياز باشي من دوست دارم كه سنت پيامبر صلي الله عليه و آله را احيا نمايي. وسائل ج 14 باب 2 حديث 13
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند:هرکس يکبار متعه کند، يک سوم او از آتش جهنم آزاد مي شود وهر کس دو بار متعه کند، دو سوم او از آتش جهنم آزادمي شود وهرکس سه بارمتعه کند، تمام بدن او از آتش جهنم آزاد می شود.
از سلمان فارسی و مقداد و عمارياسر رضوان الله عليهم اجمعين مرويست رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: هرگاه مردی با متعه خود بنشيند، فرشته ای بر ايشان نازل می شود وايشان را پاسبانی ميکند تا اينکه ازآن مجلس برخيزند وحق تعالی به فرشتگان ميگويد: نظر کنيد به اين دو بنده من وگواه باشيد که من آمرزيدم ايشان را ،پس امير المومنين عليه السلام برخواست وگفت:يارسول الله! چيست جزای کسی که در اين باب سعی کند؟(يعنی واسطه شود) فرمود: برای اوست ثواب مرد متعه کننده و زن متعه شونده،يا علی!متمتع ومتمتعه از غسل فارغ شوند ،به هر قطره که آب ازبدن آنها ساقط می شود ،حقتعالی ملک وفرشتهای بيافريند که تسبيح و تقديس خدای سبحان کنندو ثواب آن از برای آ ن دو نفر غسل کننده باشد.
يا علی! هر که اين سنت را سهل گيرد و آنرا احيا نکند، او از امت من واز شيعه تو نمی باشد ومن از او بيزارم.
لازم به ذکر است که این همه تاکیید از ائمه علیه السلام در مورد ازدواج موقت بخاطر مشروعیت بخشیدن به این امر مهم مخصوصا بعد از حرام اعلام کردن آن توسط خلیفه دوم بود .چرا که هرچند اهل بیت و شیعیان آنها قائل به حلیت متعه همانند زمان پیامبر بودند اما بخاطر جو حاکم به مرور زمان در بین شیعیان هم این مسئله قبح پیدا کرد همچنان که میبینیم فرهنگ غالب بر عرف تشیع امروزه قبیح بودن صیغه میباشد هر چند در حکم شرعی آنرا حلال میدانند یعنی ازدواج موقت در جامعه شیعه عرفا حرام و شرعا حلال است لذا بر همه ما که خود را پیرو اهل بیت میدانیم لازم و ضروری است که در ترویج این امر مقدس تلاش و فرهنگ سازی نماییم .اما باید به این نکته هم توجه کنیم که حد و حدود آن هم باید رعایت شود .چرا که یکی از مسائلی که باعث بدبینی به این مهم شده سوءاستفاده و رعایت نکردن حدود آن است .در روایتی از امام صادق علیه السلام وارد شده که به یکی از یارانش که زیاد صیغه میکرد فرمودندکه:فلانی این کار را نکن چرا که دوست ندارم بگویند اصحاب جعفر هوسبازند پس میبینیم که اهل بیت همانطور که مواظب بوده و تلاش میکردند که صیغه در چشم مردم حرمت و قباحت پیدا نکند .همانطور هم مواظب بودند که این امر اساسی ملعبه دست یک عده و باعث بد بینی و تهمت زدن عده ای دیگر نشود.